3D printen: science fiction wordt waarheid
De Ultimakerwall tijdens het event in Eidhoven
Gaat de consument de rol als productontwerper overnemen? Gaat hij thuis zijn eigen producten printen? Tijdens het 3D Printing Event dat onlangs in Eindhoven plaatsvond, ontspon zich een interessante discussie. Volgens sommigen bereikt de 3D printwereld nog maar het topje van de ijsberg.
Open source printers
Democratizing innovation, zo bestempelt Eric van Hippel, professor aan de engineering faculteit van het MIT, de doorbraak van 3D printen. Consumenten nemen het heft in eigen hand, doordat ze zelf hun problemen kunnen oplossen omdat ze in staat zijn componenten en producten te printen. “We zien nu pas het topje van de ijsberg”, zegt Erik de Bruijn. Deze Nederlandse econoom is aan de Universiteit van Tilburg afgestudeerd op het thema open source innovation in 3D printing. Begin dit jaar heeft hij samen met twee partners Ultimaker gestart, een zelfbouw printer, gebaseerd op het oerontwerp van de RepRap. De Bruijn verwacht dat de goedkope zelfbouw 3D printers de transitie inluiden van de professionele gebruikers van deze technologie naar de amateurs, in de positieve betekenis van het woord. De echte doorbraak zal volgens hem komen wanneer het design van producten gemakkelijker wordt. “Daar dragen ontwerpakketten als ThinkerCAD en 3D Tin aan bij. Een minuut, meer heb je niet meer nodig.”
“Science fiction heeft de eigenschap dat het waarheid wordt.”
Post industrieel
Bas van Abel, creative director van Waag Society in Amsterdam, denkt in dezelfde richting. “Is de 3D printer het spinnewiel van de 21e eeuw? Verandert het onze manier van consumeren?” Hij spreekt over een post industrieel tijdperk, gebaseerd op openheid en het delen met elkaar. “Globale distributie met locale productie. Ghandi zag in de jaren dertig al dat het spinnewiel onderdeel wordt van het massaproductiesysteem zodra je het in miljoenen huizen plaatst. Zo kan het ook gaan met de 3D printer.”
Einde Chinese dominantie
China gaat de dominante positie in de maakindustrie in de komende decennia verliezen, voorspelt Martin Stevens, ceo van het Engelse A1 Technologies. Hij verkoopt naast zelfbouw printers ook betaalbare 5-assige CNC-freesmachines, de vaak onderschatte techniek als het om rapid prototyping en manufacturing gaat. “3D printen gaat de wereld veranderen. De consument bepaalt wat hij wil. Ik verwacht dat veel mensen de kans aangrijpen om zelf te bepalen hoe een product eruit moet zien.” Martin Stevens verwacht dat de ontwikkeling wel eens sneller kan gaan dan menigeen denkt. “Bedrijven als Boeing doen veel R&D naar het printen van metaal. Ik denk dat de consument eenvoudige producten binnen vijf jaar thuis produceert.” Complexere producten zullen voorlopig nog uit locale hardwarefabrieken komen. De killer app waar hij het over heeft, is kinderspeelgoed. “Kinderen kunnen hun eigen legostenen ontwerpen en printen.”
Virtuele en fysieke wereld
Het probleem blijft echter: kan de consument wel een stevig product ontwerpen? Of een product dat doet wat je verwacht? Dat is toch de professie van de industrieel ontwerper. Guido Hermans doet aan het Zweedse Umea Institute of Design onderzoek naar designsoftware. In dit onderzoek moesten consumenten een citruspers ontwerpen, die op een Makerbotprinter is vervaardigd. Daarna hebben ze aan de hand van hun geprinte citruspers het design geëvalueerd. “Een van de uitkomsten is dat het verschil in design en wat ze in handen kregen, groter was dan verwacht”, zegt Guido Hermans. “Er bestaat dus een discrepantie tussen de virtuele en fysieke wereld.” Daarom is er behoefte aan een toolkit, die gebruikersvriendelijk is en direct de ‘solution space’ aanreikt. “Software die zelf het 3D model genereert op basis van een 2D ontwerp”, verduidelijkt de onderzoeker. “Daarom denk ik dat de future plastic is, vormbaar. Iedereen kan in 2D ontwerpen als je goede tools hebt.”
Crowd designing
Dat maakt designers nerveus, bleek ook op het 3D Printing Event, nota bene georganiseerd tijdens de Dutch Design Week. “Ze worden zenuwachtig omdat wij de designers helemaal weghalen”, zegt Jeffrey Lipton. Hij is hoofd onderzoeker in het Fab@Home project van de Amerikaanse Cornell University. De onderzoekers hebben via het project Endless Forms een systematiek ontwikkeld voor wat hij noemt “crowd designing.” Je kiest twee vormen en laat het systeem hier een nieuwe uit ontwikkelen, net zolang totdat je de gewenste vorm hebt. Of je gaat door waar een ander is opgehouden. “Je paart vormen en daar komt een nieuw model uit, net als dieren die paren”, zegt Lipton.
Science fiction wordt waarheid
Science fiction, beweren sommigen. Martin Stevens van A1 Technologies zal niet ontkennen dat het allemaal science fiction achtig lijkt. “Science fiction heeft echter de eigenschap dat het waarheid wordt.” En die waarheid geldt eigenlijk vandaag al, meent Darrin Dickinson, sales manager van Z Corporation, die door de Nederlandse dealer Duoteq naar Eindhoven was gehaald.
“De technologie gaat richting productie”
De 3D printmarkt is wereldwijd al 1,3 miljard US$ groot, is de afgelopen 20 jaar met 26 procent per jaar gegroeid en tegen 2015 zullen er 15.000 3D printers verkocht worden. Hij ziet momenteel vooral voordelen in het designproces. “Dat kunnen we enorm versnellen. We zitten hiermee pas aan het begin qua technologie. Die gaat richting manufacturing.” Dat denkt ook Wouter Brand van CAD2M, dat de 3D printers van Stratasys in Nederland aan de man brengt. “Als je aan iets denkt, kun je een paar uur later het product in je handen hebben.”
In het digimagazine van december wordt in een apart artikel ingegaan op de hypevorming rond 3D printen, de kansen die het RM Center in Enschede ziet en hoe de Duitse gereedschapmaker Antoinius Köster hiermee omgaat. Neem hier een gratis abonnement en krijg deze editie als eerste in je mailbox.
Meer info
Duoteq (Z Corporation in de Benelux)
CAD2M (Dimensionprinters van Stratasys)
