Rapid manufacturing: kans voor matrijzenmakers

Luidt de opmars van 3D printen het einde van de traditionele matrijzenmaker in? Nee, klinkt het resoluut uit de mond van Antonius Köster, een Duitse modelbouwmeester. “Het is een kans.” Köster is een van de gereedschapmakers op EuroMold.EuroMold begint vandaag, 29 november, in Frankfurt. De beurs was jarenlang het domein voor de stempel- en matrijzenmakers, waarbij de hele keten van idee via gereedschap tot serieproductie in kaart werd gebracht. De laatste jaren is het accent steeds meer verschoven naar additive manufacturing, waaronder het 3D printen.

3D printen staat waar CNC-frezen vijftien jaar geleden stond

Antonius Köster, die onlangs in Eindhoven was voor een lezing, ziet dit niet als een bedreiging. “Begin jaren negentig waarschuwde men ons dat de matrijzenmakers zouden verdwijnen door de komst van rappid manufacturing. Dat is toen niet gebeurd en dat gebeurt nu evenmin.”

22 TB dataopslag

Köster is zelf in 1994 gestart met zijn eigen matrijzenmakerij. Nu heeft hij vijf medewerkers en doet hij beroep op een team van zes freelancers. Hij presenteert zichzelf vooral als de CADCAM-specialist die vanuit zijn kennis van het traditonele vak van gereedschapmaker klanten helpt bij het vertalen van een idee naar een maakbaar product. De grootste uitdaging voor de toekomst ziet hij in het managen van alle data die je als gereedschapmaker vandaag de dag moet beheren. “In 1994 hadden we voldoende aan 1GB opslagcapaciteit. Nu hebben we al 22 TB data opgeslagen, dat is 22.000 GB. Dit wordt het probleem van de toekomst, al die data opslaan en managen.” Want met de opmars van 3D scanners en 3D printers neemt de hoeveelheid data alleen maar verder toe.

Finishen met CNC-techniek

De Duitse matrijzenmaker merkt dat zijn klanten meer en meer gepersonaliseerde producten willen. Rapid manufacturing schuift dus wel degelijk op richting de productie. Hij zet zelf veelvuldig 3D printtechnieken in. Ook met laser en elektronenstraalbundels kun je al veel maken, zelfs uit metaal. “Maar er bestaat nog geen machine die daadwerkelijk een eindwerkstuk maakt. We moeten het finishen nog altijd met CNC-machines doen.” Hij denkt dat de 3D print technologie zich op hetzelfde punt bevindt waar de CNC-freesmachines zich vijftien jaar geleden bevonden. “I like the result, maar er is nog veel te doen.”

Functionaliteit toevoegen

Hij ziet deze opmars dan ook beslist niet als een bedreiging voor de sector. “Ik zie het eerder als een kans om extra functionaliteit aan onze producten toe te voegen. We maken onze gereedschappen intelligent.” Köster denkt dan onder andere aan matrijsinserts, waarmee je bijvoorbeeld de warmte in een spuitgietmatrijs op kritische delen sneller kunt afvoeren of juist kunt toevoeren. “Printers zijn nu interessant voor markten waarin nauwkeurigheid minder belangrijk is. Maar ik verwacht niet dat 3D printers zoals de Markerbot iets gaan veranderen voor ons.” Of het moet zijn dat je met deze sexy technologie juist jongeren kunt interesseren voor het vak van gereedschapmaker. Ook dat is een kans waar de sector over moet nadenken.

EuroMold gaat dit jaar weer terug naar de oorsprong door de gereedschap- en matrijzenproductie weer centraal te stellen. Het Nederlandse DeskProto lanceert op de beurs versie 6 van het CAM-programma van deze Nederlandse software-ontwikkelaar. Deze versie is geschikt voor 5-assig bewerken. TNO laat de Rapid-Shape zien, een supersnelle 3D printer waarvan verleden jaar al het prototype in Frankfurt stond en die onlangs officieel in de markt is gezet. De printer wordt gebouwd door VDL-ETG. Schmale Werkzeug- und Formenbau lanceert op EuroMold een nieuwe module die aan het zelf ontwikkelde softwarepakket wordt toegevoegd. Deze software maakt het mogelijk om met enkele muisklikken automatisch te berekenen hoe duur een verandering aan een matrijsontwerp is en wat dit betekent voor de productietijd ervan. De kern van dit systeem is een uitgebreide databank met een schat aan praktische kennis over de matrijzenbouw.

In het volgende digimagazine verschijnt niet alleen een verslag over EuroMold, ook een artikel over de software van Schmale. [/box]

Meer informatie

 Antonius Köster