Duitse machinebouwers investeren te weinig in innovatie

De Duitse machinebouwers zwemmen in het geld. Maar ze veronachtzamen hun investeringen in R&D en in machines voor eigen poductie. Het percentage investeringen in R&D is gezakt van 3,9 naar 3,6 procent van de omzet. De Chinese concurrentie staat echter niet stil en kan tegen 2020 al een groter exportland zijn dan Duitsland.

Oliver Wyman voorziet sterke opmars Chinese machinebouwers

Dat zijn enkele van de conclusies die de consultants van Oliver Wyman trekken in hun studie Deutscher Maschinenbau: Kein Wachstum ohne Investionen. Hierin waarschuwen de onderzoekers de Duitse sector voor de snelle opmars van de Chinese concurrentie, waar de Duitsers alleen weerstand tegen kunnen bieden door te investeren in innovaties, krachtenbundeling, de ontwikkeling van specifieke middensegmentmachines en door in te spelen op belangrijke thema’s zoals Industrie 4.0 en 3Dprinten.

Schulden gehalveerd

De mag er vanuit gaan dat het rapport van Oliver Wyman in menig boardroom van zowel de Duitse als Aziatische machinebouwers hoog op de agenda staat. De conclusies liegen er niet om. Terecht constateren de consultants dat de Duitse machinebouwers blaken van gezondheid in financieel opzicht. De beursgenoteerde bedrijven (zoals DMG Mori, Schuler en Hermle) hebben hun omzet sinds 2010 gemiddeld met 13 procent zien stijgen, hun operationeel resultaat zelfs met 40 procent en ze hebben hun schulden gehalveerd. Op dit moment beschikken de bedrijven tezamen over 25 miljard euro aan liquide middelen. De financiële slagkracht is dan ook sterker dan ooit, aldus het rapport.

Minder besteed aan R&D

So far so good. De medaille heeft echter een keerzijde. De bedrijven hebben hun slagkracht versterkt door minder te investeren in onderzoek en ontwikkeling en in modernisering van het productieapparaat. Besteedden ze in 2007 nog 3,9 procent van de omzet aan R&D, in 2012 is dit percentage gezakt naar 3,6 procent. En de investeringen in machines en installaties daalde in die periode van 2,9 procent van de omzet naar 2,5 procent. Een derde punt van zorg vindt Oliver Wyman dat er nauwelijks nog overnames worden gedaan. Kochten Europese machinebouwers in 2012 nog 50 bedrijven, vorig jaar bleef de teller steken bij 23. En al helemaal de belangstelling voor Aziatische concurrenen is afgenomen.

China rammelt aan de poorten van de wereldmarkten

China in 2020 grootste exporteur?

De consultants van Oliver Wyman wijzen in hun studie op de strategische uitdaging voor de Duitse machinebouwers: hun Chinese concurrentie. China exporteerde in 2012 al voor 104 miljard doller en is daarmee het derde exportland in de machinebouw wereldwijd. Duitsland exporteerde voor 150 miljard euro en de VS voor 113 miljard. Verwacht wordt dat de Chinezen actiever worden op de exportmarkten. Het exportaandeel van de omzet van de Chinese machinebouw groeit van nu 16 procent naar 20 procent in 2020. En dan zouden de Chinezen de Duitsers al passeren als exporteur nummer 1.

Wat te doen

Het advies van de consultants van Oliver Wyman: de Duitsers moeten hun financieel sterke positie benutten voor gerichte investeringen. Ze moeten hun dominante marktpositie versterken door meer samen te werken en bedrijven samen te voegen. De vervlechting van DMG en Mori Seiki wordt als voorbeeld genoemd. Verder moeten ze hun aanbod van machines voor het midden segment van de markt uitbreiden, met name voor de Chinese markt. Want zonder sterke positie in China is een leidende positie in de wereld ondenkbaar, menen de consultants. De Duitse bedrijven moeten wellicht Chinese machinebouwers overnemen, zoals Trumpf recent gedaan heeft door Jiangsu Jinfangyuan over te nemen. Daardoor kunnen ze hun kosten reduceren. Investeringen in innovatie moeten vooral gericht zijn op Industrie 4.0, wat nieuwe kansen biedt. Big data geeft de machinebouwers de mogelijkheid om nieuwe businessmodellen te ontwikkelen.

De slotconclusie: “De Duitse machinebouwers zwemmen in het geld. Nu moeten ze investeren. Alleen zo kunnen ze de kansen grijpen, die zowel de globale marktontwikkeling als de volgende industriële revolutie bieden.”

Een van de Chinese spelers die de vleugels naar de rest van de wereld wil uitslaan, is STMCL dat op de Metav dit nieuwe verticaal bewerkingscentrum VMC 1000B introduceerde. Lees hier meer over de ontwikkelingen bij de Cinese machinebouwer die via overnames zijn positie in Europa heeft versterkt.

Meer informatie

Oliver Wyman: Deutscher Maschinenbau: Kein Wachstum ohne Investionen