Waarom je Industrie 4.0 niet mag negeren

Wie op de Hannover Messe goed rondkijkt, kan slechts één conclusie trekken: de digitalisering van de maakindustrie zet door. Tegenover de technology push door fabrikanten en wetenschappers staat echter één grote twijfel bij de industrie: data security en eigendom. Kan dat goed geregeld worden?

Digitalisering: hogere productiviteit, lagere kosten, nieuwe verdienmodellen

Digitalisering speelt in op twee megatrends: de individualisering en de daarmee samenhangende noodzaak om processen efficiënter en flexibeler te maken én de trend om zuiniger om te gaan met grondstoffen. Dat laatste is een absolute noodzaak, klinkt het uit de mond van Fraunhofer-baas professor Reimund Neugebauer. Tegen 2050 zullen wereldwijd onder andere koper, olie, zeldzame aarde en andere grondstoffen op zijn. Tegelijk zal de productie van consumenten- en gebruiksgoederen met een factor 6 moeten toenemen omdat tegen die tijd steeds meer mensen in welvaart willen en kunnen leven. “Dat kan alleen als we anders gaan produceren.”

30 tot 40% productiviteitsverbetering

Digitalisering optimaliseert de totale waardeketen, zegt ABB topman Ulrich Spiesshofer. Zowel qua kosten als grondstoffenverbruik. Het Zwitserse industrieconcern is er in geslaagd om de efficiency in de eigen productie met tientallen procenten te verbeteren dankzij digitalisering. Maar dan moet je wel bereid zijn om je data diepgaand te analyseren. ABB toont op de beurs onder andere het Declathon pakket dat totale productieprocessen kan optimaliseren, ongeacht van welke leverancier het besturingssysteem komt. Digitalisering maakt dan een productiviteitsverbetering van 30 tot 40 procent mogelijk, aldus Spiesshofer.

Andere businessmodellen

De digitalisering heeft echter nog een ander gevolg: er ontstaan nieuwe businessmodellen, zegt Klaus Helmrich, in de top van Siemens verantwoordelijk voor alles op het vlak van Industrie 4.0 “Internet zorgt voor een revolutie in de business. Het versnelt bedrijfsprocessen en kan businessmodellen disruptief veranderen.” Juist dat laatste moeten ondernemingen goed voor ogen houden. Digitalisering biedt de kans om naar heel nieuwe businesmodellen te gaan, onder andere gebaseerd op de data die men uit de processen haalt. Een recente studie door TSIA,zo liet Neugebauer zien, toont aan dat tegen 2020 de omzet uit datagebaseerde service gaat groeien. Het aandeel van datagebaseerde services neemt toe van 28 naar 40%; het aandeel omzet puur uit de verkoop van het product neemt af van 70% nu naar 40% in 2020.  Siemens topman Klaus Helmrich spoort met name het mkb-segment in de industrie aansporen om op strategisch niveau met dit thema aan de slag te gaan. “Er komt een moment waarop de grote ondernemingen het digitaliseringstraject doorlopen hebben en dan moet de toeleverancier geïntegreerd worden. Op dat moment wordt beslist of je nog meespeelt of niet.”

Big data bij Heidelberger Druckmaschinen

Nieuwe business modellen kunnen gebaseerd zijn op big data. Analyse van de enorme hoeveelheid data die door de digitalisering toegankelijk en analyseerbaar worden gemaakt. Uwe Galm van Heildelberger Druckmaschinen gaf tijdens een persbriefing van PTC aan hoe deze machinebouwer daarmee bezig is. Per dag haalt de bouwer van drukpersen twee GB aan data uit de 12.000 actieve drukpersen over de hele wereld. Klanten kunnen hun KPI’s benchmarken op basis van deze data; Heidelberger Druckmaschinen gebruikt zelf de data om de machines te monitoren en de derde toepassing is dat men onderhoud gaat voorspellen op basis van de gegevens die uit de data komen en die gegevens gebruikt worden in de productontwikkeling. Daarmee denkt het bedrijf kosten te kunnen reduceren, terwijl zo’n benchmark de onderneming een concurrentievoordeel oplevert. Je zou echter ook kunnen denken aan een hele nieuw businessmodel, opperde Uwe Galm tijdebs de PTC persbriefing. “Wij weten op basis van de data hoe de zaken lopen bij ons klanten. We hebben dus een vroege indicator die iets zegt over de activiteiten in de drukkerswereld. Met die data kun je iets.”

 Dataveiligheid: kansen Industrie 4.0 zijn zo groot dat je een minimaal risico moet accepteren

Industriële cloud?

Het discussiepunt momenteel in de Duitse industrie is echter toepassing van cloudgebaseerde technieken. Ook afgelopen week in Hannover kwam dit vaak aan de orde in gesprekken. De OEM’ers en de onderzoeksinstituten zijn voorstander van cloudoplossingen; dan heb je namelijk de big data die zinvolle informatie kan opleveren. De industrie is echter huiverig. Bang voor hackers, bang voor verlies van zeggenschap over data, bang voor concurrentie die iets met de data kan. Fraunhofer heeft een ‘hackerslab’ ingericht om systemen veilig te maken en te analyseren wat er kan gebeuren. Ook werken bedrijven als Siemens en SAP aan een veilige industriële cloudomgeving voor de industrie. Klaus Helmrich van Siemens: “Wij stellen de infrastructuur beschikbaar, de data blijven eigendom van de klant.” Ook het Fraunhofer werkt in een consortium aan een industriële cloud. In de toekomst, zo verwacht  professor Neugebauer, zal digitalisering net zo’n belangrijk kenmerk van Duitse machines worden als nu de kwaliteit is. Hij  snapt de huiver bij de industrie om data in de cloud op te slaan. “De kansen van Industrie 4.0 zijn echter zo groot, dat we een zeker risico moeten accepteren. Er zal altijd een klein risico blijven, dat moeten we accepteren. We bouwen toch ook huizen ook al weten we dat er ingebroken kan worden.”

  In een korte video geeft Birger Krägelin van Fraunhofer uitleg over wat men in het IT security lab doet op het gebied van cyberaanvallen. 

FOTO boven: SAP toont op de Hannover Messe de integratie van IT in de fabriek in deze complete productie- en assemblagecel. Individuele producten worden deels gefreesd en dan geassembleerd en gecontroleerd alles aangestuurd vanuit het ERP-systeem. Freesprogramma’s worden automatisch gegenereerd, ondanks dat de consument invloed heeft op de vorm van het product.