EMO 2015: houdt de sector de adem in?

Als maandagochtend de EMO Milano de deuren opent, zal toch menig machinebouwer even zijn adem inhouden. De wereldbeurs voor de CNC-machines is niet alleen een showroom vol technologie, maar ook een graadmeter voor de branche. Is de machinebouw immuun voor de fors ingekrompen investeringsprogramma’s van de olie-industrie, de krimp in China, de terugval in de economie van opkomende landen en last but nog least dieselgate in de automobielindustrie?

CNC technologie blijft ‘enabling’, vooruitgang kan niet zonder

De Duitse machinebouwindustrie was van de zomer nog laaiend enthousiast over de cijfers van juli. De export steeg enorm. Nu heeft de VDMA de cijfers over augustus bekend gemaakt: de binnenlandse orders zijn met 17 procent gedaald, de buitenlandse met 1 procent. Per saldo ligt de orderinstroom zo’n 7 procent onder het niveau van verleden jaar. Kijk je naar het gemiddelde van de laatste maanden, dan is er een plus van 2 procent. Dat stemt de VDMA tevreden, gelet op de ontwikkelingen elders in de wereld, zo meldt de Duitse organisatie.

Stabiele markt

De Duitse machinebouwers verenigd in de VDW zijn dit jaar met meer dan 290 bedrijven op de EMO 2015 in Milaan aanwezig. Niet zonder reden, want de VDW laat weten dat de Italiaanse markt voor de Duitse machinebouwers dit jaar tot nog toe een plus laat zien van 60% wat de orderintake betreft. Het is de derde belangrijkste markt voor de VDW-leden. Ondanks de sterke groei in Italië hebben zij hun orderboeken dit jaar tot de zomervakantie stabiel zien blijven. Het goede 2e kwartaal heeft het slechte 1e kwartaal goed gemaakt, maar per saldo is er dus nul groei. Vooral de Eurolanden hebben het goed gedaan tot nog toe. Amerika laat het afweten. En dat is nu net de markt waar de Duitse machinebouwers dankzij de olieboom in de VS de voorbije jaren van hebben geprofiteerd.

Iets minder positief

In het maandelijks statistisch bericht van Cecimo wordt gemeld dat het aantal machinebouwers dat de businesscondities goed inschat verdubbeld is vergeleken met april: van 17% naar 38%. Maar, aldus Cecimo, de fabrikanten zijn iets minder positief over de vooruitzichten wat betreft toekomstige exportkansen. En daar moet de Europese machinebouw het van hebben. Daar staat wel tegenover dat de economische activiteiten in Europa een het toenemen zijn. Nederland noteert met 3,9% groei na Denemarken het hoogste groeipercentage van de industrie als je naar het maand op maandcijfer kijkt. Jaar op jaar is de industriële activiteit in Nederland volgens Cecimo juist afgenomen. Marktleider DMG Mori, in Milaan weer aanwezig met 7 premières, heeft in de eerste helft van dit jaar de orderinstroom licht zien dalen. Het management zei bij de presentatie van de cijfers dat men rekent op een volatiele markt. Macro-economische onzekerheden hebben een grote impact op de bereidheid van klanten om te investeren. Dat maakt het lastig om te plannen.

Amerika trapt op de rem

Dat was de situatie rond de zomer. Sindsdien is er wel een en ander gebeurd. Duidelijk is geworden dat de Chinese economie aan het afkoelen is of zelfs een harde landing gaat maken. Dat zal gevolgen hebben voor de Europese machinebouwers, die niet alleen een afzetmarkt minder hard zien groeien dan de voorbije jaren. Het zal eveneens de Aziatische concurrentie aanzetten om versneld markten buiten de regio aan te boren. Sinds de zomer is ook duidelijk dat de olieprijs voorlopig niet herstelt. Oliebedrijven schrappen nog steeds investeringen. In juli namen de orders in de Amerikaanse werktuigmachine-industrie af met 11,1% vergeleken met een jaar eerder. Dat komt toch grotendeels door de lage olie prijs en het schrappen van schaliegas- en andere olieprojecten. Voorzichtigheid in het vierkant, zo bestempelde de Amerikaanse AMT de stemming.

Automobielindustrie en 3D printen

En wat gaat de affaire bij Volkswagen betekenen voor met name de Duitse machinebouwers? Zeker is dat de politiek de emissie-eisen en het toezicht daarop gaat opschroeven. Dat zou misschien wel voor een positieve  impuls in de machinebouw kunnen zorgen, als de automobielfabrikanten nieuwe technologie nodig hebben om de motoren schoner te maken. Het kan echter ook tot een versnelling leiden van het gebruik van elektro- en waterstof auto’s. En dat betekent minder spanen maken. En welk effect gaat additive manufacturing op de sector hebben? Voor het eerste is dit op de EMO te zien. Fried Vancrean, CEO van Materialise, liet zich vorige week nog ontvallen dat hij denkt dat in de medische industrie tot wel 80% van het CNC werk verdrongen gaat worden door 3D printen. Ook dat zal impact hebben, zelfs als hij er voor de helft naast zit.

De wereld kan niet zonder

Het positieve is wel dat de wereld niet zonder CNC technologie kan. Cecimo noemt het niet voor niets een ‘enabling technology’, een term die je niet kunt vertalen in het Nederlands. Vooruitgang is alleen mogelijk dankzij voortdurende vernieuwing van de maaktechnologie. Daarmee pakken de 1500 exposanten in Milaan deze week uit. De ingenieurs hebben hun best gedaan. Nu ligt de bal bij de salesmensen. En aan de klanten die met de nieuwe technologie kansen zien om grenzen te verleggen en nieuwe markten aan te boren.

Lees ook het artikel waarom de EMO Milano 2015 drie keer anders is