AMB 2016: welke innovaties helpen verspaners concurrerend te blijven?

De AMB in Stuttgart is ook voor de Nederlandse verspanende industrie een belangrijke beurs geworden. Deze week trekken heel wat Nederlandse verspaners richting Stuttgart, om zich te oriënteren op de technologie waarmee ze komende jaren de concurrentiestrijd gaan winnen. Wat kunnen ze verwachten?

Niet enkel Industrie 4.0 stuurt innovaties, maar software en IT wel dominant

Sommigen vragen zich misschien wel eens af of er nu telkens echt nieuws te zien valt op zo’n beurs. Professor Dirk Biermann, hoofd van het ISF van de TU Dortmund, betwijfelt dat geen moment. Het is een spel tussen materiaalproducenten aan de ene kant en gereedschapproducenten met de machinebouwers aan de andere kant. Als de één voor specifieke toepassingen nieuwe materialen ontwikkeld, die lastiger verspaanbaar zijn, komt de andere sector binnen een aantal jaren wel met oplossingen. Bij de gereedschappen houdt de ontwikkeling wat hem betreft nog lang niet op.

Gereedschappen nog niet uitontwikkeld

“We kunnen in de details, op microvlak, en in een nog preciezere vormgeving van het snijvlak in combinatie met coatings de gereedschappen nog steeds verder vooruit helpen”, zegt Biermann. Deklagen zijn een van de sleutelthema’s. Coatingtechnologie biedt in zijn ogen nog voldoende mogelijkheden voor verdere verbeteringen. Ook combinaties van processen, bijvoorbeeld met een laserstraal voorboren en daarna klassiek diepgatboren met een éénsnijder bieden nieuwe mogelijkheden. Een tip van Dirk Biermann is de stand van Emuge op de AMB, waar Punch Tap gedemonstreerd wordt. Een technologie voor het maken van inwendige schroefdraad. Ook Ceratizit pal met een flink aantal noviteiten uit, onder andere met de Colostar. Dit is een Cermet wisselplaat met een nanocoating, die voorkomt dat de coatinglagen loskomen van elkaar. De nieuwe Cermetsoort combineert de hardheid en slijtvastheid van Cermet substraat met de taaiheid van hardmetaal.

Cryogene koeling

Een trend die hij eveneens volgt, is de cryogene koeling. Koelen met vloeibaar stikstof. Starrag is een van de exposanten op de AMB die hier volop mee aan de slag is. Maar er zijn ook aanbieders van cryogene koelsystemen die naderhand nog geïntegreerd kunnen worden in een machine. Of als optie op een nieuwe machine komen. Het Duitse Rother is hier een voorbeeld van. Het werkt onder andere samen met Hermle. Qua koeling met koelsmeermiddelen presenteert Bielomatik een nieuw mobiel systeem voor minimaalsmering (MQL). Dit is ontwikkeld met een luchtvaarttoeleverancier. De Mobile Lubrication Unit is met name bedoeld voor bij het boren in sandwichmaterialen, zoals CFK met titaan of aluminium. De hoeveelheid olie in het mengsel wordt bijgesteld als de boor in een ander materiaal van et sandwichtpaneel komt. Dat kan manueel, maar de afloop van het proces kan ook geprogrammeerd worden voor in meerploegen bedrijven.

Belang software in de verspaning neemt toe

Software is een ander zwaartepunt op de AMB van dit jaar. Software wordt alsmaar belangrijker als het erom gaat de grenzen te verleggen. Eigenlijk zorgt Industrie 4.0 ervoor dat de factor IT technologie als geheel aan belang wint. De digitalisering van de maakindustrie heeft niet alleen gevolgen voor de maakprocessen, zoals dit jaar te zien valt op het speciale paviljoen van het IPT van de TU Darmstadt (Innovations Tour in hal 5). Digitalisering verandert ook de verdienmodellen, zegt Axel Pols, chef economie bij Bitkom. Dit is de Duitse brancheorganisatie voor softwarebedrijven. Hij denkt dat de digitalisering behoudende machinebouwers voor problemen kan gaan stellen. Dat beseft ook de VDW, de branchevereniging van de machinebouwers. Onlangs is er een norm voor een nieuwe automatiseringsstandaard ontwikkeld. Die moet plug and play van automatiseringscomponenten zoals robots echt mogelijk gaan maken, ongeacht welke merken gekoppeld worden. De VDW beschouwt deze standaard als een eerste stap richting volledig geïntegreerde productiesystemen.

Meerdere processen aansturen vanuit één systeem

Behalve dat grote concerns zoals Siemens en DMG Mori veel aandacht besteden aan Industrie 4.0, zijn er wel degelijk kleinere machinebouwers die het belang hiervan inzien. Zimmer & Kreim, fabrikant van vonkerodeermachines en handlingsystemen, presenteert op de AMB de processoftware Alphamoduli. Zimmer & Kreim richt zich hiermee in eerste instantie op de stempel- en matrijzenindustrie, die met verschillende processen werkt. De software is zo open dat alle gangbare processen eenvoudig geïntegreerd kunnen worden. Ook andere bedrijven, zoals TDM Systems, tonen oplossingen om digitaal grip te krijgen op het totale maakproces, Spring Technologies, aanbieder van CAM-software, denkt met het NcSimul simulatieplatform zelfs aanzienlijke cyclustijdreducties in de productie te realiseren. Ervaringen wijzen uit dat bewerkingstijdenn tot 20% verkort kunnen worden als je onder andere met simulatie de processen virtueel optimaliseert, voordat een werkstuk de machine op gaat.

Toekomstvisie: draadloze communicatie

Nog een stap verder in de toekomst van Industrie 4.0 gaat Isra Vision. Het toont op de AMB hoe in de toekomst sensornetwerken in de machinebouw draadloos functioneren. Via WLAN communiceren de sensoren met databanken maar ook met elkaar. Zodra je dit draadloos kunt realiseren en er automatiseringsstandaarden zijn, ontstaan er heel nieuwe mogelijkheden om de productie efficiency te verbeteren. Manfred Maier, COO van Heller Maschinenfabrik durft niet te voorspellen welk aandeel IT in de machinebouw gaat krijgen. Voor hem staat wel vast dat de afhankelijkheid van software ondersteunde functies brancheoversteigend zal worden. Dat zal ook de CNC-besturingen gaan veranderen. „In de toekomst zullen uitsluitend productierelevante functies in de machine worden uitgevoerd. Procesdata worden continu naar de server geleid.“ De besturing wordt weer gebruikt voor de oorspronkelijke funtie: aansturen van de aandrijfcomponenten. Conditiemonitoring en andere funties zullen buiten de besturing gebeuren.

De AMB start dinsdag 13 september en duurt tot en met 17 september in de Messe Stuttgart. Kijk hier voor machinenieuws op de AMB