Remt gebrek digitale competenties de maakindustrie af?
“We leven niet in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperk.” Met die opmerking tijdens de 3e AM Europe Conference van CECIMO sloeg het Nederlandse Europarlementslid Cora van Nieuwenhuizen de spijker op de kop. Maar wat betekent dit voor de vaardigheden van vakmensen? En hoe krijgen we de Europese MKB-maakindustrie mee in deze transitie. Dat is weerbarstigere materie dan zich in één middag in Brussel laat oplossen.
3e AMEC conferentie CECIMO onderstreept belang van investeren in scholing
De 5G samenleving gaat tot een exponentiële groei van data leiden, schetste Van Nieuwenhuizen, EP-lid van de ALDE-fractie (VVD), de toekomst. Dat vergt de juiste vakmensen. Daar doemt een probleem op. Want de industrie is niet de enige sector die technici nodig heeft. “Alle andere sectoren kijken naar dezelfde mensen”, aldus EU-parlementslid. Van Nieuwenhuizen was vorige week een van de EU-parlementsleden die als host optraden voor de 3e AM Conferentie van CECIMO. Met deze conferentie probeert CECIMO zowel bij de Europese Commissie als het EP steun te vinden voor activiteiten die additive manufacturing verder doen groeien in Europa.
1,7 miljard steun tot 2020
Die steun komt er wel. Peter Dröll, directeur Key Enabling Technologies, wijst erop dat de Europese Commissie komende 3 jaren 1,7 miljard euro uittrekt voor geavanceerde industriële technologie, inclusief additive manufacturing. Een van de activiteiten waar het geld naar toegaat, is ontwikkeling van de noodzakelijke skills, de vaardigheden die de vakmensen nodig hebben. AM zit volgens Peter Dröll in de ontwikkeling van nieuwe curricula. EP-lid Anthea McIntyre wijst erop dat in de verschillende programma’s niet alleen de aandacht uitgaan naar onderzoek, ook naar de daadwerkelijke toepassing van AM in de maakbedrijven. Met name dan door het MKB, benadrukte ze. “Het MKB moet de nieuwe techniek eerst kunnen testen zonder het bestaande productieapparaat te moeten ontmantelen.” Om het MKB te ondersteunen, wil Europa pan-Europese support centra opzetten. Hier moeten maakbedrijven ervaring kunnen opdoen met advanced manufacturing.
Fives topman: Gebrek digitale vaardigheden remt industrie af
McIntyre ziet in de digitale technologie vooral perspectief voor werkgelegenheid en nieuwe, hoger gekwalificeerde banen. Hier wringt het echter, constateert Jean-Camille Uring. Hij is niet alleen president van CECIMO maar ook direct bij AM betrokken als topman van de Franse Machinebouwer Fives. En die is samen met Michelin de 3D printerfabrikant Addup gestart. “Het sleutelwoord is kennis van de medewerkers. We hadden verder kunnen zijn als we toegang hadden tot de mensen met vaardigheden die we nodig hebben.” Dat is echter lastig bij 3D printen, omdat je zowel verstand van digitale productie moet hebben, metallurgie et cetera . Marcus Burton, directeur Yamazaki Mazak UK, ziet in het gebrek aan goede vakmensen zelfs de grootste uitdaging voor de industrie. En dat moet je lokaal, regionaal nationaal en Europabreed aanpakken. “Biedt het MKB toegang tot de technologie, net als scholen. En maak life long learning voor medewerkers toegankelijk.”
Eén op drie werknemers onvoldoende digitaal competent
Dat laatste punt staat ook bij Kirsi Ekroth-Manssila, hoofd van de unit Industry, Entrepeneurship en SME bij de Europoese Commissie. Zij wijst op het belang om de huidige medewerkers bij te scholen. “We moeten mensen omscholen naar de nieuwe domeinen en sectoren.” Ze legt echter tegelijkertijd de vinger op de zere plek. Recent onderzoek toont aan dat 37% van de arbeidskrachten over onvoldoende digitale vaardigheden beschikt. 13 procent heelt zelfs helemaal geen digitale competenties. Dit najaar starten de eerste 6 pilot projecten om werknemers op dit punt bij te scholen. In de tweede groep zitten ook sectoren als staal en constructie. Daar zit AM bij.
Werk gaat dramatisch veranderen
Het lastige van de hele discussie over vaardigheden is echter dat eigenlijk niemand uit de sector precies weet wat een technologie als additive manufacturing verwacht aan vaardigheden. Op die vraag had eigenlijk niemand van de panelleden een echt antwoord, De enige zekerheid is dat er veel zal veranderen. “Wij geloven niet dat veel banen verdwijnen, maar wel dat het werk dramatisch gaat veranderen”, meent Alexander Oster, AM directer bij Autodesk. Hij ziet vooral een tekort aan vakmanschap voor de noodzakelijke software ontwikkeling. En daar loopt Europa achter bij de VS.
Sector moet samenpakken
Daan Kersten van Additive Industries denkt dat de focus met name op de designvaardigheden moet liggen. “Niet alleen bij de jongeren, ook bij de huidige medewerkers. Als we hen leren herkennen voor welke onderdelen AM zinvol is, komen we op het niveau waar de VS nu al zijn.” Hij haalde de Nederlandse Kaak Group als voorbeeld aan van maakbedrijf dat alle engineers getraind heeft in AM. Het aantal onderdelen dat de machinebouwer nu 3D print groeit enorm. Uli KLenk van Siemens pleit ervoor dat de sector de handen in elkaar slaat. “EU initiatieven helpen, maar we kunnen altijd meer doen.” De sector kan volgens hem het beste gezamenlijk een opleidingscommissie instellen die aan de slag gaat met bedrijven om competenties te vergroten en AM naar curricula te brengen. “En we hebben een certificaat nodig om aan te tonen dat iemand is opgeleid.” Dat laatste betekent volgens hem ook standaardisatie aan de skills kant. Mazak directeur Marcus Burton gaf nog een andere optie: betrek jongeren bij het trainen van oudere werknemers.
