Mkb-maakindustrie onderschat impact IoT, 3D printen en Augmented Reality

Automatisering staat hoog op de agenda van de Nederlands mkb-maakindustrie. Meer dan de helft van de bedrijven vindt dat men daarmee bezig moet zijn. Internet of Things, automatisering tussen ketenpartners, 3D printen en big data krijgen daarentegen veel minder aandacht. Laat staan technologieën zoals Augmented Reality, blockchain en kunstmatige intelligentie. Dat blijkt uit het rapport Slimmer produceren moet je stimuleren, dat Koninklijke Metaalunie op de Hannover Messe presenteerde. Hebben de bedrijven die meededen aan het onderzoek wel goed rondgekeken op de beurs in Hannover?

Metaalunie pleit voor ander subsidiebeleid; concurrentiepositie mkb-maakindustrie bepaald door digitalisering

Wie vorige week door de hallen 6, 7 en 8 op de Hannover Messe rondliep, kwam niet om technologieën zoals Augmented Reality, blockchain, IoT en 3D printen heen. En ze grijpen in elkaar. Blockchain blijkt een belangrijke bouwsteen te zijn voor de manier waarop in de toekomst partners in een supply chain transacties afhandelen. Met blockchain technologie kunnen 3D printers waar ook ter wereld veilig worden aangestuurd, waarbij de uitbesteder zeker is dat er niet méér producten worden geprint dan de order voorziet.

Nieuwe spelers in de maakindustrie

Augmented Reality gaat de manier waarop machinebouwers hun klanten ondersteunen drastisch veranderen, zoals Oculavis, Makino en Axoom al in Hannover demonstreerden. AR gaat ook complexe processen toegankelijk maken voor minder hoog opgeleide medewerkers. En zelfs de Hannover Messe ontwikkelt zich tot een beurs waar spelers in de 3D printindustrie zich presenteren. Omdat deze maaktechnologie als geen enkele andere past in de digitalisering van de maakindustrie. Wie twijfelt over de rol van deze technieken in de maakindustrie, moet zich afvragen waarom bedrijven die we uit andere sectoren kennen, zich zo nadrukkelijk presenteren op de Hannover Messe. Microsoft, Huawei, Deutsche Telekom, HP om er enkele te noemen.

LEESTIP: Interview met Batchforce, YouniqMachining en BMO over digitale platformen versus de klassieke verspanende toeleverancier

Risico voor de BV Nederland

Koninklijke Metaalunie voorzitter Fried Kaanen overhandigde op de Hannover Messe het rapport Slimmer produceren moet je simuleren aan Mona Keijzer, staatssecretaris Economische Zaken. Het rapport is in opdracht van de Metaalunie opgesteld door Berenschot. De Metaalunie pleit voor een ander stimuleringsbeleid, meer gericht op het ondersteunen van de mkb-maakindustrie bij de complexe en risicovolle procesinnovaties. “Want als mkb-bedrijven niet mee kunnen met de toenemende vraag naar meer flexibiliteit, snellere levertijden en digitalisering, zullen partijen in de keten op zoek gaan naar buitenlandse partners en toeleveranciers die wel mee kunnen. Ondernemers die niet proactief investeren in het state-of-the-art maken van hun productieprocessen kunnen al op korte termijn niet meer meedoen in voortbrengingsketens waarvan zij deel uitmaken. Met alle gevolgen van dien voor de Nederlandse economie”, zo schetste Fried Kaanen het risico voor de Nederlandse economie.

Augmented Reality is een van de nieuwe technologieën die heel goed inzetbaar zijn in het mkb bedrijf, dat heeft er echter weinig tot geen interesse voor.

Onthutsend beeld: IoT, 3D printen, AR en KI krijgen amper aandacht

De onderzoeksgegevens die Berenschot destilleerde uit de enquête onder Metaalunie leden, geven eigenlijk een onthutsend beeld. Bedrijven schatten zichzelf voor meer dan de helft in als koploper of snelle volger. Een op de drie richt zich vooral op procesinnovatie, slechts 4% geeft aan alleen aan productinnovatie te doen. En als het om procesautomatisatie gaat, geeft 82% van de bedrijven aan meestal niet samen te werken in de keten. Procesautomatisering staat voor de meeste bedrijven blijkbaar gelijk aan het automatiseren van werk- en productieprocessen. Meer dan de helft beschouwt dit als trends waar men op moet inspelen. Robotica scoort met 38% nog een goede derde plek. Voor andere, zeker zo belangrijke technieken, is er aanzienlijk minder interesse. IoT en Machine 2 Machine scoren slechts bij 14% van de deelnemers, 3D printen slechts bij 13%, big data bij 12%, kustmatige intelligentie slechts bij 4%, blockchain bij 3% en Augmented & Virtual Reality nog minder: slechts 2% van de maakbedrijven ziet dit als een technologie waar men op moet inspelen. Dat laatste is opmerkelijk, want iedereen die met AR te maken heeft, liet vorige week op de Hannover Messe merken dat augmented reality begint door te breken. Net als IoT. En dat juist het mkb hier een voordeel uit kan halen. “Omdat bedrijven met IoT veel meer capaciteit uit hun machines en installaties kunnen halen zonder extra grote kapitaalsuitgaven”, zo zei Howard Heppelmann van PTC het. Binnenkort kun je hier een interview met de IoT topman van PTC lezen.

3D printen wordt alsmaar belangrijker op de Hannover Messe, als technologie voor in het digitale tijdperk. Waarom heeft het mkb-maakindustrie er zo weinig interesse voor?

Berenschot: implementatie lastig en risicovol voor mkb

Voor Onno Ponfoort, senior managing consultant bij Berenschot en verantwoordelijk voor het rapport, is de belangrijkste conclusie dat het volgen en imlementeren van de ontwikkelingen blijkbaar lastig is voor het mkb. “Het is complex, het is risicovol en het vergt zeer grote investeringen.” Juist daarom wordt in het rapport gepleit voor een gerichte ondersteuning van de bedrijven hierbij. Smart Manufacturing Assesment, stimuleringsmaatregelen en een Smart Manufacturing Kenniscentrum zijn daarbij de drie instrumenten die in het rapport worden voorgesteld. Want structurele procesinnoatie wordt komende jaren belangrijker, aldus het rapport.

Oplossing schaarse technische vakmensen?

Net zoals in de voorbije jaren zijn kostenverlaging, kwaliteitsverhoging, outputverhoging en flexibilisering daarbij de belangrijkste doelen om processen te innoveren. Deelnemers aan het onderzoek geven echter aan dat budget, kennis en experimenteermogelijkheden de grootste belemmeringen zijn, naast beschikbaarheid van medewerkers met de juiste kennis. Het digitaliseren van de processen kan voor dit laatste een oplossing bieden. Door vereenvoudiging en digitale ondersteuning kunnen in de toekomst wellicht ook minder gekwalificeerde medewerkers toch hoogtechnologische processen ondersteunen.

Waarom kleurde het roze in het Digital Factory deel van de Hannover Messe?

Hannover Messe verplichte kost?

Precies dit laatste was vorige week op de Hannover Messe volop te zien. Hoe Augmented Reality medewerkers ondersteunt bij complexe processen. Hoe 3D printen in combinatie met IoT en de nieuwe maakplatformen tot heel nieuwe waardeketens gaat zorgen. En hoe IoT platformen de uptime van machines verbetert. Je zag er ook hoe concerns als Deutsche Telekom en SAP bezig zijn heel nieuwe supply chains te ondersteunen, die veel gemakkelijker dan nu internationaal verspreid zijn.
Misschien moet een bezoek aan ’s werelds grootste industriebeurs verplicht worden voor het management van maakbedrijven?

FOTO: Staatssecretaris Mona Keijzer krijgt het rapport overhandigd door Onno Ponfoort van Berenschot en Fried Kaanen van Koninklijke Metaalunie. (Foto: Metaalunie)