Eindhoven is het toonaangevend innovatiecluster in Europa wat betreft octrooien voor de 4e industriële revolutie. Wereldwijd staat Eindhoven op de 15e plaats. Philips is verantwoordelijk voor het overgrote deel van alle aanvragen. In Nederlands als geheel vertraagt de groei van internationale octrooifamilies rond Industrie 4.0. Europa verliest terrein op de Verenigde Staten. Ook Zuidoost Azië komt sterk opzetten.


Nadat de Brainportregio eerder dit jaar al goed scoorde wat betreft octrooien voor additive manufacturing, komt de hightech regio nu goed uit de bus wat betreft de 4e industriële revolutie. Het Europees Octrooibureau publiceert een studie, getiteld Patents and the Fourth Industrial Revolution – the global technology trends enabling the data-driven economy. Hierin kijken de onderzoekers naar alle internationale octrooifamilies (IPF’s) voor uitvinden in het kader van de 4e industriële revolutie tussen 2000 en 2018. Zo’n octrooifamilie vertegenwoordigt een hoogwaardige uitvinding waarvoor octrooiaanvragen zijn ingediend bij twee of meer octrooibureaus wereldwijd.

Europa verliest terrein op de Verenigde Staten; Zuidoost Azië haalt snel in

Versnelling van de 4e industriële revolutie

De eerste – voor de hand liggende – conclusie is dat het aantal octrooiaanvragen voor technologieën zoals 5G, Internet of Things en Kunstmatige Intelligentie, versnelt. Het neemt bijna vijf keer zo snel toe als het totaal aantal octrooiaanvragen. Alleen al in 2018 zijn er bijna 40.000 nieuwe IPF’s voor deze technologieën zijn ingediend. Dit betekent dat ze goed waren voor meer dan 10% van alle octrooiactiviteiten wereldwijd in dat jaar. Eindhoven blijkt wereldwijd een belangrijk cluster te zijn: het staat op de 15e plaats. De drie belangrijkste clusters zijn Seoul, Tokio en Silicon Valley, gezamenlijk goed voor ruim een kwart. Binnen Europa staat Eindhoven bovenaan, gevolgd door regio’s zoals Londen, München, Stockhol en Parijs.

Het gaat om een belangrijke verschuiving naar een volledig datagedreven economie.”

António Campinos, voorzitter Europees Octrooibureau

Nederlands hoogste innovatiedichtheid

Nederland als geheel komt echter pas op de vijfde plaats in Europa. Duitsland leidt, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Zweden. Kijk je naar de innovatiedichtheid – het aantal octrooiaanvragen per miljoen inwoners – dan staat Nederland met 238 IPF’s per jaar ver voor op het Europees gemiddelde van 95 en komt Nederland in Europa op een 3e plek en globaal op een 6e plek. Pilips levert de grootste bijdrage. Met 2898 IPF’s tussen 2010 en 2018 komt de overgrote meerderheid van de aanvragen bij Philips vandaan, dat wereldwijd tussen 2011-en 2016 op de 8e plek staat. Philips is volgens het octrooibureau verantwoordelijk voor de meeste innovaties op het vlak van de 4e Industriële Revolutie. TNO doet het met een 10e plaats wereldwijd goed bij de onderzoeksinstituten, ex aequo met het Fraunhofer Instituut in Duitsland en CEA in Frankrijk.

Een inschatting van het data verkeer door alle geconnecteerde devices in 2021.

De snelle opkomst van China en Zuid-Korea én de sterke ontwikkeling van octrooiaanvragen uit andere regio’s hebben ervoor gezorgd dat Europa terrein verliest aan andere wereldwijde innovatiecentra

China en Zuid-Korea halen achterstand heel snel in

Tot zover het goede nieuws. Het minder goede nieuws is dat Europa terrein verliest op de VS als het om smart industry gaat. De studie bevestigt dat voor zover het de geografische oorsprong van Industrie 4.0 innovaties betreft, de Verenigde Staten wereldleider blijven en goed zijn voor ongeveer een derde van alle uitvindingen tussen 2000 en 2018. Ter vergelijking: Europa en Japan namen in deze periode ieder ongeveer een vijfde voor hun rekening. De Verenigde Staten hebben zelfs hun voorsprong op octrooien die sinds 2010 wereldwijd zijn ingediend, versterkt met een groei van jaarlijks gemiddeld 18.5%, wat sneller is dan zowel Europa als Japan (gemiddelde jaarlijkse groei van respectievelijk 15,5% en 15,8% in dezelfde periode). Gestart vanaf een zeer laag niveau in de late jaren 2000 is de innovatieve activiteit van China en Zuid-Korea in een zeer hoog tempo toegenomen (met een gemiddelde jaarlijkse groei van respectievelijk 39,3% en 25,2% tussen 2010 en 2018). Zowel de snelle opkomst van China als Zuid-Korea als de sterke ontwikkeling van octrooiaanvragen uit andere regio’s hebben ervoor gezorgd dat Europa terrein verliest aan andere wereldwijde innovatiecentra voor de 4e industriële revolutie.

Datagestuurde oplossingen

“Het geheel van slimme verbonden apparaten, sneller draadloos internet, big data en AI transformeren de wereldeconomie en hebben een diepgaande invloed op vele sectoren, van productie tot gezondheidszorg tot transport”, aldus EOB-voorzitter António Campinos. Hij ziet in de data uit de studie niet alleen en versnelling van de ontwikkeling van informatie- en communicatietechnologie. “Het gaat om een belangrijke verschuiving naar een volledig datagedreven economie.”

EOB haalt melkrobot Lely aan als casestudy

In het rapport staat een casestudy over het Nederlandse Lely dat met datagestuurde oplossingen de landbouw vernieuwt. Hoewel Europa minder snel groeit, denkt de EOB-voorzitter dat de kracht van dit continent ligt in de diversiteit van Europees innovatie-ecosysteem en de sterke prestaties van sommige van de kleinere landen met hun hoge specialisatieniveau en innovatieve regionale clusters.

Pin It on Pinterest