3D printen en smart maintenance verkleinen CO2 footprint

Smart manufacturing, zoals 3D metaalprinten, kan een behoorlijke impact hebben op de CO2 footprint van de Nederlandse maakindustrie. Dat geldt eveneens voor smart maintenance. Die conclusies trekt TNO in het rapport De Impact van Slim en Circulair. Deze twee zaken blijken heel goed samen te gaan in de maakindustrie waardoor deze een voortrekkersol in de circulaire economie kan vervullen.

De invloed van remanufacturing schat TNO lager in. En de transitie naar het businessmodel as a service moet nader onderzocht worden op de bijdrage aan de circulaire economie waar Nederland naar streeft. De invloed op de CO2 footprint kan lager uitvallen, maar zou ook wel eens 15% hoger kunnen uitvallen.

TNO ziet rol voor maakindustrie dat met innovatie bijdraagt aan de circulaire economie

Maakindustrie vervult voorbeeldrol

TNO heeft een onderzoek gedaan in opdracht van de provincies Zuid-Holland, Noord-Brabant, Gelderland, Overijssel, de FME, Koninklijke Metaalunie en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat naar hoe innovaties in de maakindustrie bijdragen aan een lagere footprint. Grofweg blijkt uit de gesprekken voor het rapport dat de maakindustrie inderdaad een voorbeeldrol kan vervullen als het gaat om de ontwikkeling en versnelling naar een meer circulaire economie, zo schrijven de auteurs van het TNO rapport. De maakindustrie heeft van oudsher een circulair karakter en innovaties versterken dat, zonder dat de maakbedrijven expliciet met het thema circulair bezig zijn. De drijfveer voor veel innovaties is dat ze leiderschap willen tonen en hun concurrentievermogen willen vergroten.

Smart naar circulair

De transitie naar een werkelijke ‘smart industry’ kan een impuls betekenen voor de overgang naar een (nog) meer circulaire makindustrie, denkt TNO. Het digitaal koppelen van machines leidt tot meer inzicht in de onderhoudsstatus en maakt de weg vrij voor nieuwe businessmodellen. Hierin staat functioneel gebruik van apparatuur centraal en niet langer de verkoop. Ook zal preventie onderhoud leiden tot een langere levensduur en scherper spare part management. Smart maintenance kan tot een 40 tot 70% kleinere CO2 footprint leiden.

3D printen kan CO2 footprint halveren

Ook bij 3D printen valt de balans positief uit, alhoewel de marges hier wel ruim zijn: van 7 tot 70% reductie van CO2 equivalenten. Gemiddeld is de milieuprestatie van 3D printen 47% beter dan de baseline productie. Dat is toe te schrijven aan de materiaalbesparing. In de basis is dit goed voor een betere milieuprestaties. Ook het verminderen van het aantal productiestappen draagt bij aan het geringere milieueffect van 3D printen. Hierdoor daalt namelijk het totale energieverbruik voor de productie van een onderdeel. TNO verwijst als voorbeeld naar Kaak, dat de data van de productie van een glijlager aan de onderzoekers heeft aangereikt. Het positieve effect kan teniet worden gedaan door de inzet van alternatieve materialen terwijl ook de keuze voor een materiaal het effect kan verkleinen.

Servitization

De TNO onderzoekers hebben ook gekeken naar het thema servitization. Product related services hoeven niet per definitie tot een lagere CO2 footprint te leiden. De duurzaamheidsimpact is niet eenvoudig te duiden en niet per se positief. De toepassing van elektronica kan namelijk bijdragen aan een grotere milieufootprint.

TNO beschrijft in het rapport 13 concrete voorbeelden van innovatieve projecten in de maakindustrie die op hun milieu-effect worden beoordeeld