Groeien zonder personeelsgroei: kan dat?

Hoe kan het dat in Nederland de investeringsbereidheid in de metaalindustrie afneemt, terwijl on-demand maakbedrijven zoals Protolabs in een jaar tijd liefst 100 nieuwe CNC-machines binnenhalen? Heeft dat met schaalbaarheid te maken, die in Nederland te sterk afhangt van het vinden van personeel?

Remt gebrek vakmensen investeringen in Nederland af?

Het gaat heel goed met de metaalindustrie in Nederland. Dat blijkt uit de Economische Barometer van Koninklijke Metaalunie. Bij 43% van de deelnemers is het bedrijfsresultaat toegenomen. Bijna 80% van de bedrijven geeft aan in het afgelopen kwartaal winst te hebben gemaakt (slechts 2% heeft verlies gedraaid, die moeten zich wel echt zorgen maken in deze tijd). De waardering van de orderportefeuilles blijft op een hoog niveau liggen. En hoewel het gebruikelijk is aan het begin van het jaar prijzen aan te passen, heeft een kwart van de bedrijven dit ook in het tweede kwartaal gedaan. Kijk je naar de komende maanden, dan verwachten bedrijven dat hun exportportefeuilles groeien (de helft verwacht toename); de binnenlandse portefeuilles zwakken iets af, mede door de zomervakanties.

Cobots, zoals deze van Dymato, helpen de productiviteit te verhogen met beperkte mankracht.

Investeringsbereidheid neemt af

Een aspect springt echter negatief uit de conclusies van de Economische Barometer. Dat is de investeringsbereidheid. “Sinds het derde kwartaal van 2017 geven iets meer ondernemers aan het komende halfjaar meer te zullen gaan investeren dan er ondernemers zijn die verwachten minder te gaan investeren. Dit saldo bedroeg over de afgelopen kwartalen respectievelijk 5, 10, en 11%. In het tweede kwartaal geeft per saldo nog maar 2% van de bedrijven aan te verwachten meer te gaan investeren”, aldus Koninklijke Metaalunie in een toelichting. Hierbij valt op dat met name het aantal bedrijven dat verwacht minder te gaan investeren is toegenomen ten opzichte van de vorige kwartalen. In het eerste kwartaal gaf 16% aan te verwachten minder te zullen investeren, terwijl dat aandeel in het tweede kwartaal is opgelopen tot bijna een kwart van de respondenten.

AGV, zoals deze van Romias, automatiseren de logistieke taken in het maakbedrijf. Lees ook het artikel over hoe gereedschapslijperij Slijptechniek Enter deze inzet.

Ontkoppel vakkennis van de productievloer

 

Bedrijven vinden geen vakmensen meer

Heeft dat te maken met de schaarste aan vakmensen? In het eerste kwartaal had 47% tenminste een vacature openstaan, in het tweede kwartaal is het aandeel gegroeid tot 58%. Gemiddeld hebben deze bedrijven 2,4 vacatures openstaan. Als dat de reden is om niet te investeren, moet je je dan niet afvragen hoe duurzaam het verdienmodel van de bedrijven is? Hangt de verdiencapaciteit nog steeds te sterk af van de beschikbaarheid van vakmensen? Immers, als je je productie vergaand digitaliseert, inclusief de werkvoorbereiding en de integratie van productiesystemen in de bedrijfsadministratieve kant, is de capaciteit quasi oneindig. In ieder geval is je model dan schaalbaar, want extra machinecapaciteit gaat niet gepaard met evenredige groei van het aantal medewerkers. En je kunt dan een ander type medewerkers aantrekken, veel meer logistiek georiënteerd.

100 nieuwe CNC-machines in 12 maanden

Hoe kan het anders zijn dat een bedrijf als Protolabs in 12 maanden tijd liefst 100 nieuwe CNC-machines koopt. Daarvan zijn er 25 terecht gekomen in de fabriek in Duitsland, toch ook een land waar de hele industrie klaagt over gebrek aan vakmensen. Het on-demand-manufacturing bedrijf heeft de werkprocessen vergaand gedigitaliseerd en de vakkennis ontkoppeld van de productievloer. En dan kun je groeien, ook in tijden van personeelsschaarste.

Wordt het niet tijd dat smart industry initiatieven daarmee aan de slag gaan, samen met de maakindustrie? Moeten er niet meer bedrijven komen zoals Younique Machining?

FOTO boven: een productieplant van Protolabs (foto: Protolabs)

FOTO rechts: WILA in Lochem is een van de bedrijven die er wel in slagen om de capaciteit sterk te vergroten door vergaand te automatiseren. Deze cel met 6 Chiron Mill 6000 bewerkingscentra draait 24/7 met slechts twee operators per shift. In Solutions Magazine van september kun je een uitgebreid artikel over deze cel lezen.