Tijd vrijmaken op de coördinatenmeetmachine, heel simpel eigenlijk

De druk op de meetkamers wordt bij veel maakbedrijven alsmaar groter. Kun je door betere procescontrole en het optisch meten van gereedschappen de noodzaak om elk werkstuk op de coördinatenmeetmachine te plaatsen, wegnemen? Carlo van Berlo, werkvoorbereider bij Kusters Goumans, stelt in een column dat je niet in het eindtraject pas moet gaan nadenken maar in het voortraject met de juiste informatie moet werken.

Door: Carlo van Berlo / Kusters Goumans

Wat is belangrijker bij het verspanen, het meten van het werkstuk of het optisch meten van de verspanende gereedschappen zelf? Als voorbeeld houd ik het frezen als voorbeeld aan. 

Meten is weten

Integratie van optisch meten in het verspaningsproces heeft een hoge prioriteit om verdere besparingen in het maakproces te realiseren. Als de optische meetmachine de gereedschappen goed in beeld heeft gebracht, zou het CAM-programma deze zo kunnen overnemen, 1 op 1. De optische meetmachine kan daarna de gereedschappen controleren op de dan aanwezige geometrie. Komt deze tijdens het verdere verloop van de productie overeen met de aanvangsfase, dan kan men gewoon verder produceren. De coördinatenmeetmachine is dan bij veel producten alleen nodig bij de eerste vrijgave van het product. 

Enkel kritische maten meten

Is het product uitgekristalliseerd, dan weet men de parameters van het product. In principe zou men dan alleen een paar belangrijke maten moeten controleren op de coördinatenmeetmachine, mits dit nodig is. Het is namelijk zonde om alles te gaan nameten, met wachttijden bij coördinatenmeetmachine tot gevolg. Dat deze werkwijze niet bij alle producten op deze manier te organiseren valt, begrijpt eenieder. Het gaat erom bij welke producten het wel kan.

Waarom het hele product laten meten als het met veel minder metingen kan?

Onvoldoende afspraken vastleggen

Waar zit de grootste fout bij het aanmaken van herhalingsopdrachten? Meestal bij het niet goed vastleggen wat wel en niet toegestaan is. Vaak komen de discussies los bij producten die bij de eerste aanmaak al niet vloeiend verliepen. De afspraken worden niet goed vastgelegd. De discussie begint opnieuw bij de repeatorder. Afhankelijk van de moeilijkheidsgraad wordt het product op een 3- of 5-assige freesmachine gemaakt. Vanuit één opspanning het complete product maken, heeft de voorkeur. In feite heeft men bij een 5-assige freesbank een vast nulpunt vanuit het product. Minder instelfouten dus, minder omwisselingen, minder controle tijdens de aanmaak. Starten vanuit een vast nulpunt met minimale materiaaltoegift bij het uitgangsmateriaal. Bij uitgekristalliseerde producten heeft men in principe bijna geen meetwaarden meer nodig van de CMM. Alleen de kritische maten zullen gemeten hoeven te worden om een goed product uit de draai- of freesmachine te laten komen. Vandaar dat de opmars van optische meetinstrumenten in het verspanningsproces broodnodig is. Waarom het hele product laten meten als het met veel minder metingen kan?

Geef CAM-programmeur de digitale gereedschappen

Geef de CAM-programmeur de digitale gereedschappen om zo min mogelijk fouten te maken. Zorg dat de CAM-programmeur de juiste houders en juiste verspaningsgereedschappen in zijn simulatie kan zetten. Hier is nog een weg te gaan voor deze leveranciers; niet alles is momenteel zomaar te downloaden. Hoe meer waarden goed digitaal kunnen worden uitgezet in de draai- of freesbank hoe beter het maakproces onder controle zal gaan komen. Hoe eenvoudiger het is met het opstarten van een verspaningsproces en dit onder controle te houden.

Out of the box oplossing

De discussies die nu plaatsvinden om de digitale revolutie op een hoger niveau te tillen, zijn kostbaar voor bedrijven: vanuit CAD een file, die niet kloppend is, direct naar de CAM-software of naar coördinatenmeetmachine sturen! Een hackathon met diverse disciplines, waarbij deelnemers volledig out of the box denken, zou een uitkomst kunnen bieden om een digitale revolutie te versnellen.  Als CAD design op de juiste manier afgestemd wordt op het CAM programmeren kan men vele voordelen behalen. Ik zou zo’n hackathon in eerste instanties zonder de huidige CAD/CAM/CMM softwareleveranciers willen organiseren. Want door de huidige verdienmodellen blijven de verandering bij een nieuwe release minimaal vergeleken met wat eigenlijk nu al mogelijk is.

Wat is in de meetkamer het belangrijkste? Niet in het eindtraject gaan nadenken maar in het voortraject met de juiste informatie werken.

Carlo van Berlo heeft deze gastbijdrage op persoonlijke titel geschreven. Lees ook zijn eerdere column: Van CNC verspaner naar opspantechnicus