Eén voor één springen economische signalen op oranje of rood, recent nog de Nevi-PMI index die verder wegzakte tot 46 in november. Maar de Nederlandse hightech sector rekent op groei voor de komende jaren, zoals onder meer een onderzoek door Mikrocentrum bevestigt.


De cijfers die ASML CEO Peter Wennink tijdens de opening van de Technishow presenteerde, zijn veelzeggend als je je afvraagt waarom de hightech industrie het in Nederland zo goed doet. 85 procent van de ASML machine wordt in de keten gemaakt. De chipmachinefabrikant koopt elk jaar voor zo’n 10 miljard euro in; hiervan besteedt het bedrijf 4 miljard in Nederland uit en nog eens 4 miljard in landen als België, Frankrijk, Zwitserland en Duitsland.

ASML niet de enige aanjager van het succes van de hightech toelevering

Verdubbeling

Peter Wennink: “Deze industrie staat voor een enorme groei. We hebben aangekondigd dat we onze capaciteit bijna moeten verdubbelen en dat betekent dat onze leveranciers en de leveranciers van leveranciers mee moeten. Deze industrie heeft een fantastische toekomst.” Tijdens een recente investeerdersdag heeft ASML bevestigd over enkele jaren 700 machines per jaar te willen verkopen. Dat is middellange termijn perspectief, ondertussen hoor je in de markt hier en daar dat het volgend jaar best wel eens wat minder hard zou kunnen groeien.

Niet alleen semiconductor industrie

Toch is ASML niet de enige aanjager van de groei. CBS berekende afgelopen voorjaar dat de Nederlandse machine-industrie inmiddels goed is voor 17,2 procent van de toegevoegde waarde van de totale Nederlandse industrie. Bijna net zo groot als de chemie en voeding. Een interessant cijfer het uit CBS-rapport is dat over de toeleveranciers aan de zo succesvolle Nederlandse sector. Alles bij elkaar hebben de Nederlandse machinebouwers in 2020 € 9,4 miljard uitgegeven aan goederen en diensten in Nederland. Op nummer 1 en 2 staan de machine-industrie (onderlinge toelevering) en de metaalproductenindustrie als de grootste toeleveranciers, met respectievelijk € 2,2 miljard en € 1,9 miljard productiewaarde.

Lange en korte termijn De uitkomsten van het onderzoek onder de High Tech Platform leden bestrijkt vooral een middellange en lange termijn, terwijl een Nevi PMI index veel meer de korte termijn weerspiegelt. De index daalde in november weliswaar voor de 4e maand op rij en zelfde met de grootste daling in 23 jaar (met name bij halffabricaten); producenten hebben in november hun personeelsbestand opnieuw uitgebreid Voor de 25e maand op rij.

Toekomstige groeimotoren

Dit jaar zijn vanuit het Nationaal Groeifonds gelden vrijgemaakt voor innovatieprojecten in de hightech industrie en materialenontwikkeling. In totaal 1,3 miljard euro, waarvan ruim 900 miljoen euro gestopt wordt in de Photondelta en het NXTGEN Hightech project. Dit laatste krijgt hiervan 450 miljoen euro. Inclusief de bijdrage van € 450 miljoen uit het Nationaal Groeifonds, zal in deze projecten, die een toekomstige groeimotor moeten opleveren, tot 2029 minimaal 1 miljard worden geïnvesteerd. Daarmee kan het consortium de Nederlandse hightech sector het leidend cluster in Europa maken en een extra bijdrage leveren aan het bnp van € 11 tot 16 miljard per jaar.

Nieuwe waardeketens à la de halfgeleiderindustrie in de maak

Gebrek aan medewerkers is de grootste bedreiging voor de high tech toeleveringsindustre.

Nieuwe waardeketens

Marc Hendrikse, boegbeeld van NXTGEN Hightech zegt dat het voorstel, met meer dan 40 uitgewerkte projectplannen voor hightech machines en apparatuur, een grote bijdrage aan het verdienvermogen en de werkgelegenheid van Nederland biedt. Tijdens het Holland High Tech Event schetste hij de transitie waarvoor de industrie staat. “Er ontstaan nu nieuwe waardenketens en we moeten als Nederland zorgen dat op elementen uit die ketens niemand om ons heen kan.” Wat ASML in de semiconductor industrie heeft gedaan, kan Nederland ook op andere terreinen doen.

Optimisme in de maakindustrie

De bedragen van het CBS over de Nederlandse machine-industrie onderstrepen het belang van de sector voor de Nederlandse maakindustrie aan. De hightech bedrijven zijn dan ook optimistisch. Uit het onderzoek door Mikrocentrum onder leden van het High Tech Platform blijkt dat 70 procent van de deelnemers verwacht dat de omzet zal toenemen in de komende jaren. Voor een deel komt deze groei uit het buitenland. In het onderzoek zegt een derde van de deelnemers te concurreren op een internationale markt. Voor vier op de tien bedrijven is de focus nationaal.  

Net als in de Benchmark Verspanen laat het Mikrocentrum onderzoek zien dat de arbeidsmarkt de grootste rem is op groei van de hightech sector

Gebrek aan vakmensen

Het grote knelpunt, dat een serieuze rem op de groei kan zetten, is het gebrek aan technisch geschoolde medewerkers. Het Mikrocentrum onderzoek laat hier dezelfde trend zien als de Benchmark Verspanen 2022. Van de High Tech Platform leden verwacht 65 procent een kwalitatief en kwantitatief tekort aan medewerkers in de komende twee jaren. In de Benchmark Verspanen gaf onlangs 70 procent van de bedrijven aan openstaande vacaturres te hebben in de werkvoorbereiding of de verspaning. Om de bedrijven aantrekkelijker te maken, zegt in het onderzoek door Mikrocentrum 57 procent te investeren in een goede werk-privé balans, 46 procent in een goed salaris en 43 procent in opleidingsmogelijkheden.

Tijdens de Precisiebeurs liet Machinno de betekenis zien van procesbeheersing in de verspaning. Automatisch meten op de machine, zoals fabrikant Jingdiao doet, voorkomt veelvuldige inzet van de meetkamer en maakt het onbemand precisiefrezen een echt manarm proces.


Optimale arbeidsproductiviteit

Optimale arbeidsproductiviteit is dan ook het sleutelbergrip voor de hightech industrie, concluderen de samenstellers van het rapport. Kunstmatige Intelligentie (AI) is een absolute voorwaarde voor een gezonde hightech- en maakindustrie op lange termijn. Hierdoor kan de productiviteit omhoog, wordt het werk leuker en efficiënter en is het tekort aan vakmensen een minder groot probleem. De industrie zal daarom nog meer dan nu tijd en geld moeten vrijmaken om interne processen connected te maken. En het zal de medewerkers moeten scholen op dit vlak en de juiste tools geven.

1 gedachte over “High Tech optimistisch over groei, gebrek personeel grootste bedreiging

Reacties zijn gesloten.

Pin It on Pinterest