Robot taks: moet de robot niet ook belasting betalen?
Moet de robot belast worden, net als werknemers? Wetenschappers van het MIT vinden een robot taks geen verkeerd idee. Een kleine belastingheffing per robot van 1 tot maximaal 3,7% van hun waarde valt te rechtvaardigen.
De discussie over het belasten van robot is enkele jaren geleden aangezwengeld door de Europese Unie. Daar vinden beleidsmakers het belasten van robots rechtvaardig omdat een robot de plek van een werknemer inneemt. En die moet wel elke maand belasting afdragen over zijn salaris. Voorstanders voeren twee redenen aan: de robot taks compenseert overheden voor het verlies aan inkomstenbelasting én het kan een incentive voor bedrijven zijn om werknemers in dienst te houden.
Economen van MIT vinden robot taks van 1 tot 3,7% gerechtvaardigd
Net als importheffingen
In een studie van MIT-economen wordt het bestaande bewijsmateriaal onderzocht en wordt gesuggereerd dat het optimale beleid inderdaad een belasting op robots zou omvatten, maar slechts een bescheiden belasting. Vergelijk het met belastingen op buitenlandse handel, importheffingen. “Onze bevindingen suggereren dat belastingen op ofwel robots ofwel ingevoerde goederen vrij klein moeten zijn,” zegt Arnaud Costinot, econoom bij het MIT en co-auteur van een gepubliceerd artikel Robots, Trade, and Luddism: A Sufficient Statistic Approach to Optimal Technology Regulation. Hierin worden de bevindingen in detail worden beschreven.
Robots drukken de lonen met 0,4% naar beneden
Robot taks niet bedoeld voor inkomensongelijkheid te verkleinen
Aan de hand van wetenschappelijke studies over de mate waarin robots arbeidsplaatsen vervangen, hebben de economen gekeken hoe hoog te belasting dan moet zijn. Een eerder onderzoek door MIT en Boston University heeft aangetoond dat één robot per 1.000 werknemers de werkgelegenheid met 0,2 procent doet afnemen. Elke robot in de maakindustrie vervangt echter 3,3 arbeiders en heeft een drukkend effect van 0,4% op de lonen. Met deze uitgangspunten hebben de economen een model gebouwd om meerdere scenario’s door te rekenen. Professor Werning maakt hierbij de opmerking dat het niet terecht is over deze robot taks te praten als middel om inkomensongelijkheid te verkleinen. De wetenschappers hebben gegevens over de loonverdeling in alle vijf inkomenskwintielen in de VS – de top 20 procent, de volgende 20 procent, enzovoort – gebruikt om de behoefte aan robot- en handelsbelastingen te evalueren.
Tarief kan dalen als er meer robots komen
Hun conclusie is dat een beperkte ‘inkomstenbelasting’ voor robots kan als je het fiscale beleid wilt optimaliseren. Dat neemt de invloed op inkomensongelijkheid niet weg, maar optimaliseert wel de belastinginkomsten. De belasting zou dan tussen de 1 en 3,7% van de waarde van de robot moeten liggen. In de toekomst kan dat tarief volgens hen dalen omdat de druk van automatisering op de lonen afneemt naarmate er meer robots operationeel zijn. De economen denken dat hun model ook gebruikt kan worden voor het berekenen van andere specifieke belastingen, zoals een Carbon taks.
