Emulsiekoelers geen seizoensartikel meer in de verspaning
“Olie- en emulsiekoelers én installaties om olienevel in de machine af te zuigen, worden steeds minder ‘seizoensartikelen’, zegt Manuel Schippers, directeur van Dormatec Environment Systems. Terecht vindt hij, want een constante temperatuur van het koelsmeerbad en een schone werkomgeving zijn wezenlijke randvoorwaarden voor een stabiel verspaningsproces. Bovendien ziet hij wat olienevel betreft in het buitenland strenge regels komen.
Strengere regels voor afzuigen olienevel
Met de hogere temperaturen in de zomer zien we de vraag naar olie- en emulsiekoelers toenemen. Omgekeerd neemt dan de vraag naar olienevelzuiging in de machine af. We zetten de deuren toch open, roepen de metaalondernemers. Wie precisiecomponenten freest, zal dat steeds vaker in een geconditioneerde ruimte doen. Daarin zijn olienevelfilters zomer en winter nodig. Op het vlak van bronafzuiging zijn er recent ontwikkelingen in Duitsland en ook in het Verenigd Koninkrijk. In sommige Duitse deelstaten, zoals Beieren en Baden-Württemberg, zijn begin dit jaar de regels aangescherpt. De MAC-waarde (Maximaal Aanvaarde Concentratie) is voor deeltjes van 10 nanometer verlaagd naar een maximale waarde van 0,04 mg/m3 en voor de kleinere deeltjes van 2,5 namometer geldt zelfs een grenswaarde van 0,025 mg/m3. In Nederland ligt deze grenswaarde momenteel op 3 mg/m3 voor olienevel. Ook hier wordt de uitstoot kritischer bekeken. Doordat wij directe ingangen hebben bij onze fabrikant in Taiwan, kunnen we onze systemen aanpassen aan de nieuwe regels.
Bedrijven realiseren zich dat stabiel proces méér vereist dan stabiele machines
Certificering van de installatie
De vraag bij dit soort regels is altijd: hoe gaat men deze handhaven? Dat is lastig. In Groot-Brittannië hebben ze daar een oplossing voor. Bedrijven zijn verplicht elk jaar een controle te doen op de uitstoot en het afzuigdebiet van elke unit. Deze moeten gekeurd worden. Daar is dus de naleving verder dan in Nederland. Hier zullen de grenswaarden komende jaren ook naar beneden gaan. In Nederland steekt de gemiddelde werkplaats met kop en schouders boven de rest uit. Nederlandse maakbedrijven hebben meer aandacht voor good housekeeping. Dat komt mede doordat veel maakbedrijven gerelateerd zijn aan de high end markten. Bronafzuiging is in geconditioneerde ruimten nog belangrijker. Net zoals alle aspecten rondom de CNC-machine, zoals koeling van het koelsmeermiddel.
Koelen van het koelsmeermiddel: warmte en het materiaal
Tegenwoordig hebben hoogwaardige 5-assige bewerkingscentra en multitasking machines thermische compensatie ingebouwd. De groei van de spindelneus wordt heel nauwkeurig gemeten en hiervoor compenseert de machine via de besturing. Thermische compensatie van CNC-machines alleen is niet voldoende als je in het hoogste nauwkeurigheidssegment freest. Waar verspaners dan aan voorbij gaan, is dat de warmte ook invloed heeft op het materiaal dat men gaat bewerken. Zeker bij aluminium. Hoe hoger de temperatuur van het koelsmeermiddel, des te meer zet het materiaal uit. Daarom zie je dat machinebouwers tegenwoordig in de hoogwaardige machines naast thermische compensatie ook oliekoelers integreren. Bij machines die al in gebruik zijn, kun je met retrofitten oliekoeling toevoegen. In een situatie waarin veel onbemand wordt verspaand, is dit eigenlijk zelfs noodzakelijk. Procesbeheersing is dan wezenlijk. Waar we vroeger de koelers vooral bij de grotere machines plaatsten, zoals een Doosan Puma 700, zien we nu steeds vaker dat bedrijven deze ook bij de kleinere machines willen. En bij bandfilters zien we dat vandaag de dag 60% gecombineerd wordt met oliekoelers.
Bedrijven gaan steeds kritischer naar het proces kijken, zeker als ze onbemand werken. Dan zijn randomstandigheden van wezenlijk belang: warmteontwikkeling, vervuiling, filters, reduceren van het afval. De inrichting van je werkplaats krijgt een grotere rol, met als einddoel tot een stabiel proces te komen. Want dat is de basis.
Manuel Schippers, directeur Dormatec
