Covid-19 blijft groot deel maakindustrie in een wurggreep houden

De Nederlandse maakindustrie heeft nog steeds flink last van de gevolgen van de covid-19 pandemie. Dat blijkt uit enquêtes zowel door FME alsook Koninklijke Metaalunie. De achterban van de FME, waarbij in de enquête de middelgrote en kleinere industrie met 85% sterk vertegenwoordigd is, is somber over de toekomst, Meer dan helft rekent voor 2021 op een verdere omzetdaling en één op de drie bedrijven verwacht binnen een jaar liquiditeitsproblemen.

Van dit laatste schrikt Ramon Dooijewaard, directeur FPT-VIMAG, een van de brancheorganisaties van FME waar de enquête is uitgezet. “Ik had gehoopt dat minder van de bedrijven in de productietechnologie liquiditeitsproblemen zouden verwachten voor de toekomst. Daarnaast valt het op dat veel van onze leden verwachten dat het dieptepunt in het tweede kwartaal van dit jaar was, maar dat ze over het algemeen nog steeds een omzetdaling verwacht voor de rest van 2020 en zelfs in 2021.”

Enquêtes FME en Koninklijke Metaalunie laten zien dat de crisis ook in 2021 gevoeld zal worden

FME-leden somber over 2021

Hoewel de meeste FME-deelnemers aan het onderzoek denken dat Q2 het dieptepunt is geweest, gaat bijna 43% er vanuit dat ook het derde kwartaal een omzetdaling zal laten zien; 48,6 procent verwacht dat eveneens in het vierde kwartaal. En kijken naar 2021, verwacht 59,4 procent een omzetdaling tot 20%. Nog geen 10% verwacht in 2021 te groeien met een percentage dat onder de 10 procent ligt.

Metaaluniebedrijven iets minder negatief

De cijfers van Koninklijke Metaalunie schetsen een minder negatief beeld dan enkele maanden geleden, maar ondernemers zeggen nog steeds rekening te houden met omzetdalingen. 60% van hen geeft aan dat de krimpende orderportefeuille het grootste probleem is. Een gewogen gemiddelde houdt rekening met min 15% over het hele jaar. Zoom je op de cijfers in, dan houdt 63% rekening met een daling van gemiddeld 26%. Daarentegen denkt 6% dat de omzet toeneemt. De verspanende sector is de branche bij de Metaalunie waar de omzet het hardst daalt. Bij de machinebouwers vind je de meeste bedrijven die de omzet nog zien groeien.

Liquiditeiten drogen op

Minder omzet, doorlopende kosten; dat vertaalt zich in het opdrogen van de liquiditeiten. Bij de FME verwacht een op de drie bedrijven binnen nu en een jaar een liquiditeitsprobleem te hebben. Uitgesplitst verwacht 11,8% dat het gebrek aan liquiditeiten al binnen 3 tot 6 maanden problemen gaat opleveren; 23,5% houdt daar op een termijn van 3 tot 6 maanden rekening mee. Om hierop te anticiperen, overwegen twee op de drie bedrijven HR-maatregelen, zoals snijden in het vaste en flexibele personeel, vacaturestop en wellicht een reorganisatie.

Toename vertrouwen stokt

Op dit punt wijken de uitkomsten van het onderzoek door Koninklijke Metaalunie af: hier zijn de bedrijven juist positiever geworden over hun liquiditeitspositie. 77% van de bedrijven verwacht geen liquiditeitsproblemen (voor de zomer nog 68% en drie maanden geleden nog 62%. Maar 15% van de bedrijven verwacht liquiditeitsproblemen binnen een half jaar; 7% tussen een half jaar en een jaar. De toename van het aantal ondernemers dat erop vertrouwt de coronacrisis te overleven, is tot stilstand gekomen in de enquete van Koninklijke Metaalunie.: 18% twijfelt, 1% verwacht de crisis niet te overleven.

Welke oplossing willen de maakindustrie?

En wat nu? Een ruime meerderheid van de FME-leden wil een regeling voor deeltijd WW. “Begrijpelijk”, zeg Ramon Dooijewaard. “De Nederlandse maakindustrie bestaat vooral uit mkb-bedrijven die maar beperkt werken met een flexibele schil. Als ze moeten snijden in het arbeidsbestand, gaat dat direct ten koste van hooggekwalificeerd en trouw personeel. Wij willen die banen en die kennis behouden.” De interesse in deelname aan de NOW-regeling neemt dan ook af. Maakte nog 64% gebruik van NOW1,, bij NOW2 ligt dit percentage op 58%. Dezelfde tendens zie je bij de leden van Koninklijke Metaalunie. Hier is het aantal gebruikers van de NOW-regelingen gedaald van bijna 60% (NOW1) naar 45% (NOW2). En met NOW3 in aantocht, denkt slechts 35% van de bedrijven hiervan gebruik te gaan maken..”

Opvallend detail uit de resultaten van de Metaalunie-enquete: komend jaar verwacht ongeveer één op de twaalf bedrijven te moeten snijden in het vast personeelsbestand, met gemiddeld 2,7 fte. Onder deze groep zijn de verspanende bedrijven in de meerderheid.

Klik hier om de resultaten van de enquete onder FME-leden te downloaden

En hier vind je de uitkomsten van het onderzoek door Koninklijke Metaalunie