Cleanliness: van ondergeschoven kindje naar top prioriteit

Van een ondergeschoven kindje in de metaalbewerking is cleanliness een thema geworden dat in menig bedrijf hoog op de agenda staat. Speelde cleanliness aanvankelijk vooral bij de Tier 1 toeleveranciers, inmiddels sijpelen de eisen door in de hele waardeketen. Want cleanliness is geen kunstje; precisiereiniging vergt aandacht in alle stappen van het maakproces, zo zal volgende week op het Clean Event 2022 duidelijk worden.

High precision cleaning vereist dat je de verbinding legt tussen alle producten die in de bewerkingsstappen worden ingezet. “Misschien is het uiteindelijk beter een koelsmeermiddel te gebruiken dat minder effectief is qua productiviteit, maar wel beter reinigbaar”, geeft Hein Verschuuren directeur van Unicorn Industrial Cleaning Solutions als voorbeeld. 

Clean Event 2022 toont noodzaak holistische aanpak om tot extreem hoge reinheid te komen

Impact op de hele toeleverketen

En dat heeft effect op de hele keten. Hein Verschuren verwacht dat de grote toeleveranciers die onderdelen op Grade 2 niveau moeten aanleveren, hun toeleverketens bepaalde eisen gaan opleggen. Dit betekent dat de kleinere toeleveranciers vaker al aan voorreiniging zullen moeten doen met bepaalde voorgeschreven middelen, omdat de Tier 1 toeleverancier anders niet de hoge eisen van de OEM kan halen. Ook Ralph Bergshoef, directeur van FenS, de partner van het Zwitserse Borer in de Benelux, ziet deze trend: ”Wij denken dat in elke productiestap een passende reiniging nodig is. Alles moet gericht zijn op het realiseren van het juiste eindresultaat.”

In Solutions Magazine lees je uitgebreide artikelen over cleanliness

Cleanliness vergt dat vaker koelsmeerbaden vervangen moeten worden. Om de stortkosten van emulsie te beperken, brengt IKTECH het Coolant Separation System op de markt dat bij lage energie water en emulsie scheidt. Dat reduceert de stortkosten tot 7 keer.

Koelsmeermiddelen beheer managen

Waar dit al speelt, is bij de Helmondse toeleverancier Vermo Fijnmechanische industrie. Het Helmondse bedrijf heeft de machines eveneens ingedeeld in Grade en niet-Grade machines om verontreinigingen te vermijden. “Niet alleen de halfgeleiderindustrie legt de maatstaven hoger, andere sectoren liften daar op mee. We investeren daarom constant in machines en processen”, zegt Henk van de Waarsenburg, inkoper en gereedschapbeheerder. Hetzelfde geldt voor IMPA Precision, dat in een productiecel van DMG Mori en BMO Automation onbemand Grade 2 onderdelen produceert. Beide Helmondse bedrijven maken gebruik van Fluid Service Management, een service die 2-S juist voor kleinere toeleveranciers heeft ontwikkeld en specifiek op elk bedrijf kan worden afgestemd, “Elke week neemt de operator een monster dat door 2-S wordt onderzocht. Wij zijn verspaners, geen scheikundigen.” De vloeistoffenleverancier controleert onder andere met een refractometer de Brixwaarde. Die is bepalend voor de concentratie. “Wordt een afwijking geconstateerd dan schakelen we meteen een expert van 2-S in. Zo houden we de levensduur van de vloeistof op peil en het proces optimaal.”

Balans zoeken

Een van de Nederlandse maakbedrijven die het thema cleanliness al vroeg op de agenda heeft geplaatst, is Boers & Co Precision Machining. Als het om cleanliness gaat, kun je aan veel knoppen draaien. De metaalbewerkingsvloeistof is hier één van. “Het gaat er niet alleen om dat je de onderdelen goed kunt reinigen; de vloeistof moet ook veilig zijn voor de medewerkers en het milieu. En je moet er goed mee kunnen verspanen”, vat Ronald Koot CEO van moederbedrijf Boers & Co Precision Solutions, het spanningsveld samen. Het gaat om de balans tussen deze drie factoren: gezondheid en veiligheid voor de medewerkers, een stabiel en productief proces én reinigbaarheid. Ze zijn alle drie even belangrijk. Voor Ronald Koot was het veranderen van koelsmeeremulsie dan ook geen optie toen hij verleden jaar Grade 2 gecertificeerde koelsmeermiddelen moest gaan gebruiken. “Wij zijn overtuigd van de kwaliteit van QualiChem Xtreme Cut 250 NBF, de watermengbare emulsie waar het proces op afgestemd is. Maar zonder certificaat verkoop je niks meer tegenwoordig.” Daarom heeft Glavitech / Glavimans, de leverancier, het koelsmeermiddel door Omneo laten certificeren voor Grade 2. Sindsdien laat Boers & Co ook het proces elke maand opnieuw controleren door Omneo. De belangrijkste les die Ronald Koot en zijn team hebben geleerd in de voorbije jaren, is wat er niet opzit hoef je er niet vanaf te halen. Precies daarom moet je het proces blijven monitoren, tot op de chemicaliën in de vloeistoffen. En naar de praktijk kijken, niet alleen naar het papier. “Ik geloof in meten”, zegt Ronald Koot. “We houden alles bij. Want elk deelproces beïnvloedt het totale proces.”

Het gaat ook om de interactie tussen de reinigingsvloeistoffen met bestanddelen van andere chemische producten

Holistische visie

Het Zeeuwse FenS heeft intensief met de Borer samengewerkt om expertise op het vlak van precisiereiniging op te bouwen. Ralph Bergshoef, manager bij FenS, vat de noodzaak van deze expertise samen in één zin: reinigen is voor een belangrijk deel chemie. En dan moet je niet denken dat met de juiste reinigingsvloeistof alle vervuilingen uit de voorbewerkingen van het werkstuk worden afgehaald. Nee, het gaat om de interactie van de reinigingsvloeistoffen met bestanddelen van andere chemische producten waarmee het werkstuk in aanraking komt. “Bedrijven zijn gewend eerst de reinigingsstraat te kopen en de chemie komt dan vanzelf wel”, zegt Bergshoef. Maar het gaat om de holistische visie op het hele proces. “Wil men een reproduceerbaar proces, dan moet men het hele proces goed monitoren.”

Mikrocentrum organiseert Clean Event 2022 op 17 mei in NH Conference Centre Koningshof. Naast keynote lezingen door VDL ETG en Freek Molkenboer van TNO zijn er presentaties waarin de praktische oplossingen en ervaringen centraal staan. Ook zijn Cleanliness Experts van ASML aanwezig om in één op één gesprek met bezoekers in 10 minuten tijd clean advies te geven.