Renishaw probe

De Nederlandse maakindustrie heeft een groeispurt achter de rug die zijn weerga in Europa niet kent. De Nederlandse machine-industrie lees ASML, ASMI en BESI, levert daar de grootste bijdrage aan, concludeert Edse Dantuma, sectoreconoom bij ING. Hoewel het groeitempo vertraagt, blijven de vooruitzichten voor 2022 positief. Volgend jaar trekt de technologische industrie opnieuw de kar: 5 procent groei voorspelt de bank.


De bank heeft een update over de Nederlandse productie-industrie gepubliceerd. Daaraan gekoppeld is een outlook voor 2022. En die is positief, constateert ING. Na een sterk hersteljaar groeit de productie in 2022 gematigd door. De verwachting voor de technologische industrie is een groei van 5%. Dat is weliswaar fors minder dan de groei in 2021 (verwacht wordt 15,5%), maar internationaal doet Nederland het beter dan de rest van de EU.

Technologische industrie in Nederland herstelt veel sterker dan EU-gemiddelde

De verklaring volgens ING waarom de Nederlandse maakindustrie zo sterk groeit.

Duitsland herstelt niet eens volledig

De producerende industrie in Duitsland zit bijvoorbeeld alweer enkele maanden in een krimpscenario. De industrie is er nooit volledig hersteld van de forse dip toen vorig jaar de coronapandemie uitbrak. Ook het gemiddeld groeicijfer voor maakindustrie in de EU-landen is inmiddels weer negatief. In Nederland groeit de industrie dit jaar op een klein dipje aan het eind van het voorjaar gestaag door, zij het in een gematigder tempo. De laatste maanden stokt de groei. De groei in september is even hoog geweest als in juni van dit jaar en schommelt rond de 5%.

Machinebouwers voor halfgeleiderindustrie zetten de toon

Halfgeleiderindustrie zorgt voor de groei

De sterke groeispurt van de producerende industrie in Nederland is te danken aan de zeer sterke positie van de Nederlandse maakbedrijven in de toeleverketens voor de halfgeleiderindustrie. Met bedrijven als ASML, ASMI en Besi in de gelederen is Nederland een relatief grote toeleverancier van machines aan de sterk groeiende halfgeleiderindustrie. Dit verklaart een belangrijk deel van het groeiverschil. De machine-industrie had met een aandeel van 16% van de bruto toegevoegde waarde bovendien een belangrijk aandeel in de industriële groei van Nederland. Voor de EU als geheel is de machine-industrie wat minder belangrijk met een aandeel van 11 aldus de rapportage van ING.

Nederlandse wereldspelers in de halfgeleiderindustrie, zoals ASML, jagen de groei in de maakindustrie aan (Foto ASML).

Tekorten aan chips en materialen laten sporen na

Daarnaast wordt het Nederlandse groeicijfer positief beïnvloed doordat de transportmiddelenindustrie relatief klein: een derde vergeleken met het EU-gemiddelde. In Europa is deze sector juist 15% gekrompen, terwijl de machine-industrie in Nederland 35% is gegroeid; EU-breed was dit slechts 5%.

Steeds meer belemmeringen

De groeivertraging in Nederland lijkt uit een andere hoek te komen dan vraaguitval. Nu is het geen vraaguitval, dat percentage staat zelfs op het laagste punt in tien jaar. Stilaan krijgen de Nederlandse machinebouwers namelijk ook te maken met de effecten van het wereldwijde tekort aan chips en materialen. Het ING-rapport meldt hierover: Aan het begin van het vierde kwartaal van 2021 kruipt het deel van de producenten dat productiebelemmeringen meldt (met 74%) zelfs weer richting de 80% die direct na het uitbreken van de coronacrisis werd gemeten. De aard van de knelpunten is nu alleen heel anders.

Automatisering, zoals bij Nossin FMI, is het antwoord op het personeelsgebrek.

Personeelsgebrek het grootste probleem

Momenteel spelen de onzekerheden door lokale corona lockdowns, logistieke problemen, tekort aan chips en schaarste aan materiaal en containercapaciteit, energie en personeel de producerende industrie parten. Met stip op één staat de personeelsschaarste. Ruim 1 op de 4 bedrijven wijst dit aan als de belangrijkste productiebelemmering. Niet alleen werkgevers zien dit als groot probleem, ook personeel zelf maakt zich zorgen om de vele vacatures en de hogere werkdruk die ermee gepaard gaat.

Rooskleurige vooruitzichten

Somberheid troef zou je denken. Dat valt nogal mee volgens de sectoreconoom van ING. Niets wijst op een langdurige stagnatie. De materiaal schaarste ebt langzaam weg, net als hoge energieprijzen en de hoge containertarieven. Bovendien profiteert de industrie van de herstelpakketten van overheden wereldwijd en de toegenomen investeringsbereidheid van bedrijven. Ze willen vooral investeren in digitalisering en groene energie. De vooruitzichten voor 2022 zijn dan ook behoorlijk rooskleurig. Ondanks alle hardnekkige vertragingen en tekorten laat de vraag vanuit zowel binnen- als buitenland een robuuste ontwikkeling zien  aldus het vooruitzicht van ING.

ING positieve outlook 2022 ondanks groeivertraging

Technologische industrie opnieuw kartrekker

Producenten waren nooit eerder zo positief over hun orders. Volgend jaar zullen ook de winstmarges verbeteren. Van de drie grote industrietakken laat de technologische industrie in 2022 naar verwachting de hoogste productiegroei zien. Producenten in de halfgeleiderindustrie, zoals ASML, ASMI, NXP en Besi profiteren daarbij juist van de grote vraag naar (productiemiddelen voor) chips. Net als hun toeleveranciers. Voor 2022 voorziet ING dan ook een groeipercentage van 5% voor de technologische industrie als geheel. Daarbinnen presteert de automotive industrie het beste met 10% en de hightech volgt met 6% groei in 2022.

Renishaw probe

FOTO: Renishaw maakt met nieuwe technologie het instellen van spindeltasters gemakkelijker en minder mens-afhankelijk. Ook dat helpt maakbedrijven het gebrek aan vakmensen aan te pakken.

Pin It on Pinterest