MKB-metaal: kwart in rode cijfers, investeringsbereidheid lager dan in 2009

Een kwart van de MKB-metaalbedrijven heeft het eerste kwartaal met verlies afgesloten. De investeringsverwachtingen liggen op een bijzonder laag niveau, zelfs lager dan in 2009. En de verwachtingen voor de tweede helft van het jaar zijn ronduit slecht. Dat blijkt uit de Economische Barometer van het MKB-metaal, die Koninklijke Metaalunie heeft bekend gemaakt. Inktzwarte verwachtingen doen redelijke resultaten verbleken, kopt de brancheorganisatie.

De economische barometer staat nog net boven het niveau van 2009, een rampjaar voor de sector. Dat komt vooral door de verwachtingen, want qua ordepositie binnenland zag er in het eerste kwartaal niet eens zo slecht uit. De cijfers zijn vergelijkbaar met die van de tweede helft van 2019.

Economische Barometer van Metaalunie toont redelijke resultaten, maar inktzwarte verwachtingen

Daling binnenlandse afzet houdt aan

Bij 29% van de bedrijven is de binnenlandse orderportefeuille afgenomen en bij 71% is deze gelijk gebleven of toegenomen. Dat is net zo veel als in de tweede helft van 2019. Bij 22% van de bedrijven is de orderportefeuille binnenland toegenomen, ook dit is vergelijkbaar met de tweede helft van 2019. Liefst twee op de drie ondernemers rekent in lopende kwartaal met een verdere verslechtering. De daling van de orderportefeuille houdt nu al twee jaar aan, gemiddeld hebben de bedrijven die van de binnenlandse markt afhankelijk zijn voor 7,2 weken werk.  

Exportpositie verslechtert

De orderpositie qua export is gekrompen. Bij een kwart van de exporterende bedrijven in het MKB-metaal is de orderportefeuille afgenomen. Nog maar bij 15% van de bedrijven groeit de buitenlandse orderportefeuille. De helft van de bedrijven is ontevreden over de buitenlandse orderpositie, een verdubbeling vergeleken met eind 2019. Driekwart verwacht dat de orderpositie verder gaat afnemen.

Is het gebrek aan vakmensen opgelost?

De jarenlange groei van de werkgelegenheid in het MKB-metaal is tot stilstand gekomen. Het aantal bedrijven dat vacatures heeft uitstaan, is afgenomen van 40 naar 25%. Dit was een jaar geleden nog bijna 50%. Gemiddeld hebben deze bedrijven 1,4 vacatures openstaan. Afgezet tegen alle medewerkers hebben de bedrijven gemiddeld voor 1,9% van hun personeelsbestand aan vacatures openstaan. Dit was in het vorige kwartaal nog 4,8%. De verschillen tussen de sectoren zijn groot. Terwijl van de toeleveranciers aan de bouw nog bijna de helft van de bedrijven op zoek is naar personeel, is dat bij de las- en constructiebedrijven afgenomen tot 14%.

Sterke toename verlieslijdende bedrijven

Onder aan de streep zijn de metaalondernemers somber. Driekwart van de bedrijven heeft de hogere loonkosten niet kunnen doorberekenen in de prijzen. Daar komt de Coronacrisis nog bovenop. Desondanks is nog 45% tevreden over het bedrijfsresultaat in het eerste kwartaal. Maar liefst 58% verwacht dat het resultaat in het tweede kwartaal verslechtert. Het aantal bedrijven dat winst heeft gemaakt in het eerste kwartaal, is gedaald van 72% naar 44%. Een kwart draait zelfs verlies, een stijging van liefst meer dan 400% vergeleken met het laatste kwartaal van 2019.

Investeringsverwachtingen lager dan in 2009

Deze resultaten hebben hun weerslag op de investeringsverwachtingen. Anders gezegd: verwachten de metaalbedrijven te investeren? Deze verwachting is sterk gedaald. Twee op de drie metaalondernemers verwacht in het komend half jaar minder te gaan investeren in machines. Slechts 4% verwacht méér te investeren.  Zelfs begin 2009 waren de investeringsverwachtingen niet zo negatief als dat ze nu zijn. De Nederlandse metaalondernemers zijn op dit punt eigenlijk net zo somber als hun Belgische concullega’s.

Hier kun je alle resultaten van de Economische Barometer teruglezen.