Productiebedrijven moeten transparanter worden over hun CO2 emissies

Het zat er wel aan te komen: duurzaamheid wordt een van de belangrijke thema’s op de EMO 2023 in Hannover. De machinebouw is niet alleen een enabler voor de groene transitie van andere sectoren, zoals de automobielindustrie. De sector zelf moet ook laten zien dat de hoe groot de carbon footprint is en hoe de CO2 emissies verminderd worden. Welke impact heeft dat?

Nu de EU-landen het eens zijn geworden dat de CO2 taks komende jaren uitgebreid wordt naar particulieren en het mkb, komt er een nieuwe reden bij om de CO2 balans van een onderneming op te schonen: kosten. Momenteel gelden er nog geen specifiek regels, maar bedrijven moeten van de EU grondstoffen sparen en emissies terugdringen. De maakindustrie wordt op dit punt ook in toenemende maten onder druk gezet door de banken. Die verlangen steeds vaker een CO2 balans van bedrijven die dit op hun beurt weer doorschuiven naar partners in de toeleveringsketen. Komende jaren krijgt elk product een Digitale Product Pass (DPP). Op middellange termijn zal die ook voor werktuigmachines gaan gelden. Allemaal maatregelen de meer of minder voorkomen uit de Europese Green Deal en die dus vragen om meer transparantie op het vlak van emissies.

EMO Hannover toont hoe je CO2 balans in een productiebedrijf opstelt

Scope 1, 2 en 3 maatregelen

De meeste bedrijven vallen voor deze CO2 bilans terug op het Greenhouse Gas Protocol (GHGP). Dit is een internationale standaard. Deze voorziet in drie soorten maatregelen om de emissies te verminderen. Scope 1 emissies hebben betrekking op de directe emissies van bedrijven. Dat is de makkelijkste stap. Scope 2 emissies zijn al lastiger in kaart te brengen en aan te pakken. Hierbij gaat het om indirecte emissies, bijvoorbeeld die van ingekochte stroom of warmte. Scope 3 wordt echt complex en gaat partners in de supply chain direct raken. In scope 3 worden namelijk de emissies berekend die ontstaan bij de toeleveranciers maar ook in de levenscyclus van het product dat men maakt. Ook de levensduur van een product en wat er aan het einde van de levenscyclus mee gebeurt, krijgen dan een bepaalde waarde die meetelt. Deze Scope 3 is des te belangrijker, omdat de machinebouwers dan de emissies van al hun toeleveranciers moeten kennen. En ze moeten de emissies weten die het gebruik van bijvoorbeeld een CNC-frees of draaimachine veroorzaken.

Green Deal maatregelen rond CO2 emissies gaan ook toeleveranciers direct raken

Lees hier hoe Renishaw bezig is om de 3 verschillende fasen richting Net Zero te doorlopen

Belangrijke rol voor digitale tweeling

In Duitsland heeft het Fraunhofer-Institut für Produktionsanlagen und Konstruktionstechnik (IPK) in Berlijn middelen gekregen voor het project KliMaWirtschaft. Hierin gaan de wetenschappers bedrijven begeleiden in de stappen die Scope 3 vereist. Hiervoor ontwikkelt men een oplossing voor de hele suppy chain van een maakbedrijf. Professor Eckart Uhlmann verwacht onder andere dat de digitale tweeling een grote rol krijgt om de CO2 voetafdruk tijdens de hele levensfase te volgen en op termijn te reduceren. Aan de hand van de digitale tweeling kan men immers nagaan welke bewerkingen energie kosten, hoeveel en waar optimalisering nodig is. Of waar materialen worden gebruikt, welke carbon footprint dit heeft en hoe men dit kan optimaliseren.

Onvoldoende aandacht voor nieuwe verdienmodellen  

Er zijn echter meer stappen nodig dan alleen de processen optimaliseren. Nieuwe verdienmodellen zijn onmisbaar, vindt Martin Beck, directeur van ETA-Solutions. Deze dienstverlener komt voort uit het Institut für Produktionsmanagement, Technologie und Werkzeugmaschinen (PTW) van de TU Darmstadt. Beck vindt dat in veel discussies klimaatbescherming gelijk wordt gesteld aan regelgeving en dat de verwachtingen van de klant onvoldoende aandacht krijgen.  “Er moet meer over concurrentievoordelen en nieuwe verdienmodellen worden gesproken”, roept hij op. Want 90% van de energiebesparing in de machinebouwindustrie ligt bij de klant, de gebruiker van de machines. Zij kunnen met warmteterugwinning, decentrale koeling en efficiëntere systemen tot 82% van de energiekosten besparen en tot 72% van de CO2 emissies verminderen. Hij ziet een verdienmodel voor zich waarin turn key processen worden opgeleverd inclusief een aangepaste infrastructuur voor stroom, koude en warmte en perslucht. Energiebesparing wordt dan als service aangeboden.

Future of Sustainability in Production Area

Dit soort zaken komen op de EMO Hannover 2023 terug in de Future of Sustainability in Production Area op de beursvloer. Bezoekers vinden hier trends en toekomstige oplossingen voor een duurzame productie in de toekomst, daaronder nieuwe energie, levenscyclusconcepten, alternatieve aandrijvingen et cetera, EMO Hannover 2023 vindt van 18 – 23 september plaats

Foto: ETA-Solutions schat
dat netwerken, energiebeheer
en energieterugwinning de energiebehoefte in een fabriek met
ongeveer 40 procent kan doen afnemen. (Foto: Mafac – E.Schwarz)