Augmented reality.

Met innovatieve technologie voor de maakindustrie, kunnen we de medische sector robuuster, efficiënter en wendbaarder maken, aldus Dirk Torfs, CEO van Flanders Make. Tijdens de Covid-19 lockdown is de kiem gelegd voor een ecosysteem, waarmee Vlaanderen zich uit de Coronacrisis kan innoveren, medische apparatenbouw een kans biedt en de zorg bij een volgende crisis snel kan reageren.


“We hebben in zes weken tijd een transformatie doorgemaakt die normaal zes jaar zou duren”, zegt Dirk Torfs, CEO van Flanders Make. Hij doelt hiermee zowel op de digitalisering die door de lockdown in een stroomversnelling is geraakt alsook op de samenwerking die tussen onderzoeksinstellingen, bedrijven en sectoren tot stand is gekomen. “Bedrijven hebben laten zien enorm wendbaar te zijn. Als Vlaamse industrie hebben we een connectie kunnen maken naar de medische wereld en de medische apparatenbouw. Daar zullen zeker nieuwe activiteiten uit voortkomen.”


We gebruiken technologie om motoren te monitoren nu om patiënten te monitoren

Dirk Torfs, CEO Flanders Make

Razendsnelle productontwikkeling

Afgelopen week presenteerde Flanders Make tien innovaties voor de zorg, die tijdens de Coronacrisis in Vlaanderen tot stand zijn gekomen. Dirk Torfs zegt nooit eerder zo’n versnelling van productontwikkeling te hebben gezien. Dat is onder andere te danken aan de samenwerking die plots tot stand kwam tussen sectoren die tot nog toe eigenlijk gescheiden waren. Want veel van de innovaties voor de zorg zijn gebaseerd op technologie die Flanders Make al aan het ontwikkelen is voor de industrie. “Tijdens de Covid-19 crisis zagen we dat veel kennis en technologieën die Flanders Make al geruime tijd toepast in voertuigen en machines ook in de medische sector nuttig zijn.” Een goed voorbeeld hiervan is Ausculatie (beluisteren van de longen met een stethoscoop) op afstand.

Het Corelsa systeem gebruikt machinetechnologie om op afstand naar de longen van patiënten te luisteren. (Foto Flanders Make)

Machinemonitoring voor patiënten

Het beluisteren van de longen van de Covid-19 patiënten met een stethoscoop is een van de meest uitgevoerde onderzoeken. Voor specialisten is dat knap lastig in hun beschermende kledij. Bovendien zijn al die onderzoeken tijdrovend, omdat de artsen zich na elke patiënt moeten omkleden en hun handen wassen. Onderzoekers van Flanders Make en Universiteit Antwerpen hebben technologie, die ontwikkeld wordt om op basis van geluidsregistratie de onderhoudsstatus van machines te monitoren, doorontwikkeld voor de patiëntenzorg. “We gebruiken technologie om motoren te monitoren nu om patiënten te monitoren”, zegt Torfs. Artsen kunnen gezamenlijk, op afstand, patiënten monitoren zonder rechtstreeks contact met de patiënt. Momenteel loopt in Antwerpen een eerste validatie van het systeem met 20 patiënten. In een volgende fase gaan de onderzoekers met Kunstmatige Intelligentie het monitoren automatiseren. Dirk Torfs: “We zijn bezig met algoritmes te trainen die de signalen gaan herkennen.” Specialisten kunnen namelijk geluiden labelen, de basis voor Machine Learning.

Collaborative robots en Augmented Reality

Twee andere voorbeelden hoe technologie voor de maakindustrie ingezet kan worden in het ziekenhuis, zijn collaborative robots en Augmented Reality. In een van de Covid-19 projecten werkt men aan de inzet van cobots in de distributie van medicijnen en hulpmiddelen in de ziekenhuizen. Bij Robot Picking gebruikt men mobiele robots met manipulatiearmen die eigenlijk ontwikkeld worden voor assemblagetoepassingen. Met enkele aanpassingen zijn deze heel goed in staat om een deel van de interne logistiek in een ziekenhuis zelfstandig af te werken, van orders ophalen in het magazijn tot en met het verdelen van de producten op de ziekenhuisafdeling. De cobot vermindert het aantal contacten tussen ziekenhuismedewerkers.

Augmented reality voor slimme medicijnverdeling

Met Augmented Reality ondersteuning kan het verdelen van medicijnen op een ziekenhuisafdeling veel efficiënter en veiliger verlopen. Nu moeten de verpleegkundigen op een tablet of op een papieren lijst de verdeling per patiënt bijhouden. Met een slimme bril krijgt de verpleegkundige direct alle informatie over de medicijnen die een patiënt toegediend moet krijgen, verkleint men de kans op fouten en kan er direct digitaal een terugkoppeling plaatsvinden naar zowel het registratie- als voorraadsysteem.

Ergonomische belasting meten

Werken in de zorg is fysiek belastend. Dat geldt net zo voor de industrie. In Vlaanderen is 30% van de arbeidsongeschiktheid gerelateerd aan aandoeningen van het bewegingsapparaat, veroorzaakt door een niet-ergonomische werkhouding. In het Ergo-EyeHand Icon project ontwikkelen de onderzoekers van Flanders Make technologie om de fysieke belasting via camera’s direct in beeld te brengen op een scherm en te analyseren. Het vision systeem in combinatie met software levert inzicht in de belasting van een handeling. Vergeleken met de huidige analyse, scheelt dit de helft in de kosten.

Beademingsapparaat

Een voorbeeld van snelle productontwikkeling door de samenwerking is het nood-beademingspparaat dat 15 onderzoekers van Flanders Make samen met het FabLab Brussel van de Vrije Universiteit Brussel en de specialisten van het universiteitsziekenhuis hebben ontwikkeld. Op 23 maart is dit project gestart, momenteel wordt de Breathny gevalideerd door zowel het universitair ziekenhuis in Brussel als het ziekenhuis in Aalst. Dirk Torfs: “We hebben hiervoor samengewerkt met onze industriële partners uit onder andere de automobielindustrie. We willen een beademingsapparaat ontwikkelen dat snel in grote aantallen geproduceerd kan worden.” Daarom is er gebruik gemaakt van veel standaard componenten. Zo wordt het beademingsapparaat aangedreven door de motor van een ruitenwisser. Tegelijkertijd gebruikt het systeem software om de werking te monitoren en zelf te signaleren als er een storing optreedt. Voor de verouderingstesten hebben de onderzoekers gebruik gemaakt van de automotive testfaciliteiten in Lommel. De eerste 50 apparaten zijn bij Audi in Brussel gebouwd.

Dirk Torfs toont het social distancing apparaat, gebaseerd op ultra wide band technologie.

Certificering en dan productie starten

Daarnaast zijn door Flanders Make oplossingen ontwikkeld om social distancing op de werkvloer te waarborgen. Deze systemen zijn al in gebruik bij Belgische bedrijven, zoals Picanol. De basis is technologie die ontwikkeld wordt voor AGV’s. Hoe nu verder? Een aantal van de medische producten wordt momenteel klinisch getest. “Ze voldoen al aan de standaarden, maar we moeten ze doorontwikkelen naar lokale certificeringen”, zegt Dirk Torfs. Met het ministerie is afgesproken dat onder andere het nood-beademingstoestel toegevoegd wordt aan de strategische voorraad van België. De remote stethoscoop wordt een open source project zodat de hele wereld hier gebruik van kan maken.

Drempel naar medische sector weg

Wat voor de CEO van Flanders Make de belangrijkste meerwaarde van de afgelopen maanden is, is dat je door samen te werken heel snel kunt innoveren, ook sectoroverstijgend. “Normaal is er een drempel naar andere sectoren. Nu niet, omdat men een oplossing moest hebben. Wij hebben aangetoond dat we creativiteit kunnen omzetten in bruikbare oplossingen.” En daar ligt een kans voor de Vlaamse industrie. De maakindustrie heeft de connectie gemaakt naar de medische industrie voor de medische apparatenbouw. “Hier zullen nieuwe activiteiten uit voorkomen”, verwacht Torfs. Want de wereld is in korte tijd blijvend veranderd. Digitalisering is versneld doorgevoerd. Remote werken en bedienen blijven, we gaan minder reizen. “We hebben in zes weken tijd een transformatie doorgemaakt die anders zes jaar had geduurd.” Waar het nu op aankomt, is het momentum vasthouden. Dat ziet ook minister Wouter Beke (Welzijn, Gezin, Volksgezondheid en Armoedebestrijding) als de grootste uitdaging. “Deze crisis is verschrikkelijk. Maar we hebben nu gezien dat we door samenwerking snel tot iets kunnen komen, waar we anders jarenlang over onderhandelen. Voor de samenleving, de politiek en het bedrijfsleven is de uitdaging de voorsprong die we hebben, niet kwijt te raken.”

Minister Wouter Beke krijgt uitleg over de ontwikkeling van het Mirad revalidatie exoskelet dat zowel in de zorg als de industrie gebruikt kan worden.

Pin It on Pinterest